Natuurjournaal 6 november 2020

Het kan soms lastig zijn om de boomvalk en de slechtvalk uit elkaar te houden, hoewel er duidelijke verschillen zijn. Met name op afstand lijken de soorten wel wat op elkaar. In de herfst en de winter maakt de boomvalk het determineren wat makkelijker. Deze vogel verlaat Nederland om in Afrika te overwinteren, en is tot en met maart niet in Nederland. Als je de komende tijd twijfelt over een waarneming, is de kans dus groot dat je een slechtvalk hebt gezien. Dit is overigens de snelste vogel ter wereld; tijdens een duikvlucht kan hij wel 389 kilometer per uur halen!

Je kunt nu overal zien dat groene bladeren van de bomen en struiken naar bruin, rood en/of geel verkleuren en daarna afvallen. Dat is een ingewikkeld proces. Normaal gesproken overheerst de kleur groen, het chlorophyl, ook wel bladgroen genoemd, in bladeren. Dit bladgroen stelt de plant in staat om zonlicht om te zetten in suikers. Het is de basis van ons bestaan. Omdat een boom in het voorjaar energie moet hebben om weer uit te lopen, wordt het bladgroen (energie) uit de bladeren terug in de boom getrokken, vooral in de nieuwe knoppen van bladeren en bloemen. Dan komen de andere kleuren opeens tevoorschijn. Dat terugtrekken gaat niet altijd goed. Op de foto is een mineerder te zien. Dit is de larve van een insect dat in het blad leeft. Deze mineerder zorgt ervoor dat een deel van het blad groen blijft, herfst of niet. Vooral onder beuk zijn nu veel van dit soort bladeren te vinden.

Tekst: Marjolein Mooij, Nature Today Go; Mike Hirschler, IVN
Foto's: Paul Balfe, Flickr (leadfoto: slechtvalk); Mike Hirschler, IVN