De oudste wulp van Europa broedt in Nederland!

Gerrit: “Vorig jaar zag ik in het Overijsselse Dalfserveld op 11 juli een wulpenman met twee jongen lopen. Toen ik de jongen een kleurring om deed, zag ik dat hun vader ook geringd was. Ik heb snel de telescoop opgezet om de zeven cijfers van de ring af te lezen. Maar omdat de wulp steeds bewoog, kwam ik niet verder dan de eerste vijf cijfers van de zeven. Thuis heb ik snel de ringadministratie bekeken en ja hoor! Ik had deze man als kuiken geringd in 1987 of 1988, maar voor de precieze geboortedatum moest ik het hele ringnummer kennen.”

Een heel jaar wachten

“In 2019 kreeg ik de wulp niet meer te zien, dus het werd wachten op zijn terugkeer in 2020. Begin maart van dit jaar vond ik hem gelukkig terug op zijn oude stek, maar nog steeds lukte het niet zijn hele ringnummer af te lezen. Bij mijn zesde bezoek op 19 mei liep hij met zijn vrouw en een kuiken van vijf dagen oud (zie foto) dichtbij de weg en nu kon ik het hele nummer aflezen. Wat bleek: ik had deze man 32 jaar geleden als kuiken geringd in buurgemeente Staphorst, zeven kilometer naar het noordwesten. Geweldig dat hij nog leeft en ook nog steeds broedt!”

Opa breekt record

“Sinds 1970 wordt een lijst bijgehouden van de oudste individuen per vogelsoort. Op de laatste versie van 2017 stond 31 jaar en 10 maanden als de hoogste leeftijd voor een wulp. Deze Overijsselse wulp breekt dus het Europese record met twee maanden! Maar dat is meer dan een leuk weetje.

In de afgelopen eeuw werd de wulp van heidevogel weidevogel. Aanvankelijk een goede keuze, maar inmiddels hebben wulpen het daar net zo moeilijk als de andere weidevogels. Ze vliegen in het moderne graslandschap tegen een file van problemen aan: bloemrijke graslanden werden raaigrasakkers, die te vroeg en te vaak worden gemaaid, en ze verliezen (te) veel eieren en kuikens aan predatoren als vossen, steenmarters en buizerds. Door al deze problemen raken we in Overijssel ieder jaar twee procent van de wulpen kwijt.”

Vrijwilligers helpen de wulp

“Om de wulp te behouden, worden in West-Overijssel zoveel mogelijk nesten gezocht door vrijwilligers. Om nestpredatie door vooral vossen te voorkomen, worden steeds meer nesten met schrikdraad beschermd. Zo wordt het nestsucces verdubbeld. Lastiger is het om daarna de kuikens te beschermen, want die verlaten direct na de geboorte het nest en gaan met de ouders op zoek naar bloemrijk en ongemaaid grasland met veel insecten. En dat wordt steeds schaarser.

Ik werd er stil van dat deze stoere wulp al 32 jaar met al die problemen weet om te gaan; en dan heb ik het nog niet eens gehad over Franse jagers die tot voor kort wulpen schoten, en de hoogspanningsleiding en windmolens die in zijn broedgebied werden gebouwd. Hij is net weer vertrokken naar zijn onbekende winterverblijf. Ik hoop ook volgend voorjaar zijn prachtige baltsroep te horen.”

Factsheet wulp voor boeren en beheerders

Wulpen zijn al lang niet meer vanzelfsprekend in het Nederlandse landschap. Wilt u zich ook inzetten voor hun bescherming, download dan de factsheet Wulpen (pdf; 843 KB) van Vogelbescherming Nederland.

Tekst: Nadja Jansma, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Gerrit Gerritsen