Help vogels met 7 alledaagse daden

Hoe u met de onbenulligste, kleinste daden uiteindelijk een verschil kunt maken in het grote geheel. Niet in uw eentje, maar wel als alle mensen die dit artikel lezen meedoen.

1 Drink vogelvriendelijke koffie

Nederlanders zijn de grootste koffieleuten ter wereld. Kijk naar uzelf: kan u zonder? Als wij dus allemaal koffie met het Bird Friendly-keurmerk drinken, zet dat zoden aan de dijk voor vogels en het milieu. Doe navraag bij de natuurwinkel (Rainforest Alliance keurmerk is een goed alternatief). Voor wie gek wordt van alle koffie-keurmerken, staan ze hier op een rijtje.

Waarom vogelvriendelijke koffie drinken? Omdat Bird Friendly-koffie in de schaduw groeit en er geen regenwoud voor wordt gekapt. Zo blijft leefgebied voor vogels én opslagcapaciteit voor CO₂ behouden. De koffie heeft ook een biologische certificering en wordt verbouwd zonder het gebruik van pesticiden. Op driekwart van de koffieboerderijen ter wereld wordt wel bos gekapt om koffieplanten in de zon te laten groeien.

2 Poot inheemse bloemen, struiken en bomen

Alle vogels willen voedsel, veiligheid en zich kunnen voortplanten (de drie V’s). En gelukkig kan iedere tuinbezitter dat regelen. Voedsel verzorgt u door struiken of bloemen te poten die bessen geven of bloeien. Vogels eten de bessen, de nectar en de insecten die op de bloemen afkomen en een grasveldje ernaast is een bron van pieren en larven. Veiligheid en nestplekken vinden vogels in dichte of stekelige struiken, hagen en bomen.

Elke vogel en insect heeft zo zijn eigen voorkeuren, daarom is variatie bij de inrichting van de tuin ook belangrijk (de vierde V!). Wilt u advies op maat? Doe dan de gratis Postcode Vogelcheck en ontdek welke vogels in uw buurt leven en wat u voor ze kunt doen.

3 Bescherm vogels tegen plastic

Het lijkt een open deur, maar er is nog veel winst te behalen: ga bewuster om met plastic. Vermijd bijvoorbeeld plastic voor eenmalig gebruik, zoals tasjes, boterhamzakjes, rietjes, plastic bekertjes, waterflesjes enzovoort. Onderdeel van dat bewustzijn is dat u niet vergeet om uw herbruikbare tas en drinkfles mee te nemen. Maak het routine. Zorg er ook voor dat u geen (water)ballonnen in de natuur laat. Heeft u toch wegwerpplastic (bijna onvermijdbaar), recycle het dan.

Plastic-preventie is belangrijk, want naar schatting 4.900 miljoen ton plastic heeft zich wereldwijd opgehoopt in ons milieu. Afschuwelijk om te zien en ongezond, want kleine microdeeltjes hiervan komen ook in ons voedsel terecht. Maar nog erger zijn de gevolgen voor dieren, waaronder veel soorten zee- en kustvogels zoals albatrossen. Ze eten het plastic op, omdat ze het aanzien voor voedsel, waardoor hun maag er geleidelijk mee gevuld raakt en ze sterven van de honger.

4 Gebruik geen gif in de tuin en eet biologisch

Schrikbarende aantallen insecten verdwijnen. Help ze door nooit meer gif te gebruiken in uw tuin. Zo helpt u meteen ook de roodborsten, kikkers, winterkoninkjes, vleermuizen en andere insecteneters. Lever ook oude pakjes en flesjes gif in, want wat vroeger was toegestaan, is met de kennis van nu verboden. Maar, wat te doen met overlast van bladluizen, mieren, wespen en naaktslakken? Gebruik deze tips om eventuele overlast te voorkomen, zonder gif.

Nog een manier om het gebruik van gif in de wereld terug te dringen: eet biologisch voedsel. Hoe groter de vraag naar gif-vrije producten, hoe eerder producenten bereid zijn over te stappen.

5 Voorkom dat vogels zich doodvliegen tegen ramen

Honderdduizenden vogels vliegen zich naar schatting jaarlijks te pletter tegen ramen. Voorkom dit door er aan de buitenkant stickers op te plakken. Klassiek zijn de raamstickers met vogelsilhouet, maar u kunt ook creatief aan de gang en zelf wat maken. Heel effectief is bijvoorbeeld het plakken van horizontale of verticale strepen met een tussenafstand van tien centimeter. Liever lekker makkelijk raamstickers kopen? Doe het dan bij Vogelbescherming en steun daarmee ons werk.

Doe verder ’s avonds lampen uit die u niet nodig hebt. Goed voor het milieu en uw portemonnee én het voorkomt dat vogels in de war raken en tegen het raam vliegen.

6 Respecteer de wet

Een opgeschoten haag snoeien in mei is de normaalste zaak van de wereld, toch? Tot het moment dat er een merel broedt, want dan verstoort u het dier en bent u in strijd met de wet. Beide onbedoeld natuurlijk!

Of wat denkt u van een heerlijke strandwandeling met de hond. Lekker, tot uw hond enthousiast door een vogelbroedgebied raust en de dwergstern nog net een tikkie kwetsbaarder maakt. Weer geen kuikens dit jaar en mogelijk een dikke boete voor u. Ook dat was absoluut niet uw intentie natuurlijk, maar gebeurt nog te vaak…

Wees u daarom bewust van onze natuurwetgeving, want die regels zijn er voor ons eigen belang: een gezonde leefomgeving.

7 Bekijk vogels en deel wat u ziet

Vogels zijn ons alarmsysteem als er ergens iets mis is. Ze leven wereldwijd en reageren snel op veranderingen. Maar, dan moeten we wel zien bij te houden hoe het met vogels gaat en daar vervolgens naar handelen. Dat kan alleen als veel mensen vogels kijken, tellen en doorgeven wat ze zien in tuinen en natuurgebieden.

Doe daarom mee met projecten als:

• De jaarlijkse Tuinvogeltelling eind januari: tienduizenden mensen tellen jaarlijks op hetzelfde moment. Een bijzondere ervaring en een overvloed aan informatie.
• De Jaarrond Tuintelling: tuinen beslaan een groot deel van Nederland, maar wat er allemaal in leeft weten we nauwelijks. Helpt u alle tuindieren in beeld te krijgen?
• Het Meetnet Urbane Soorten (MUS): volgt dankzij ervaren, vrijwillige tellers 75 broedvogelsoorten in de bebouwde kom.
• Een van de vele telprojecten van Sovon Vogelonderzoek.

Tekst: Jeanet van Zoelen, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Shutterstock (leadfoto: goudvink); Pixabay; Fred van Diem