Waarom zien we nu nergens woerden?

En waarom zingen als dit toch niet tot paren leidt? Kortom; tijdens de rui nemen we aanzienlijk minder vogels waar. De vogels die we wél zien, zien er bovendien vaak wat verfomfaaid uit of lijken überhaupt niet op de vogels zoals we ze kennen. Zeker eenden zijn na het broedseizoen erg lastig uit elkaar te houden.

Schijn bedriegt!

Tijdens de ruiperiode krijgen we regelmatig verontruste berichten van mensen die de mannetjeseenden (woerden) ‘kwijt’ zijn. En begrijpelijk; vrijwel nergens zien we de kenmerkende groene koppen van de woerden van de wilde eend. Vreemd genoeg lijkt het aantal vrouwtjes juist te zijn toegenomen. Hoe zit dat en wat is er loos? Gelukkig is er niet veel aan de hand. Veel van die zogenaamde vrouwtjes zijn namelijk niet wie ze lijken...

De mannetjes die tijdens het paarseizoen een mooi en opvallend uiterlijk hebben, krijgen nu een uiterlijk dat sterk op dat van de vrouwtjes lijkt.

Eclips

Een vergissing is dus snel gemaakt! Toch zijn de mannetjes en de vrouwtjes nog wel te onderscheiden. In tegenstelling tot die van de vrouwtjes, is de snavel van de woerden eenkleurig geel. De vrouwtjes hebben een donkere plek op hun snavel, die bovendien meestal oranje kleurt. Ook is de borst van mannetjes nu iets roodbruiner van kleur met minder duidelijke tekening. Dit kleed wordt het eclipskleed genoemd. Nu het niet meer nodig is om op te vallen om vrouwtjes aan te trekken, krijgen de mannetjes weer een schutkleur.  

Scheve verhoudingen

Zoals gezegd zijn de mannetjeseenden dus niet verdwenen. Toch is er een verschil in aantal tussen woerden en vrouwtjeseenden. Maar dat verschil is juist in 'het voordeel’ van de mannetjes! We weten niet precies hoe het komt, maar bij verschillende eendensoorten zijn er meer mannetjes dan vrouwtjes. En die verhouding lijkt steeds schever te worden.

Waarschijnlijk hebben vrouwtjeseenden een grotere kans om te overlijden tijdens het broeden of de zorg voor de jongen. De oorzaken zijn dus nog niet geheel duidelijk, maar het is wel iets om in de gaten te houden!

Een gloednieuwe outfit

Hoewel de eenden langzaam maar zeker door de rui heen zijn gekomen, zullen ze de komende tijd nog wat grauw ogen. Maar uiteindelijk krijgen ze hun fraaie veren, het prachtkleed, weer terug. Einde winter, vlak voor het broedseizoen, zijn de woerden weer op hun mooist. En hopelijk zijn ze dan weer kleurrijk genoeg om voldoende indruk te maken op de vrouwtjes.

Tekst: Marc Scheurkogel, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Pixabay; Jelle de Jong