Gelderse Staten bomen over bos

In het coalitie-akkoord staat dat de provincie Gelderland nieuw bosbeleid gaat opstellen. Gedeputeerde Staten van Gelderland, het dagelijks bestuur van de provincie, zet nu in een brief aan de Provinciale Staten de onderwerpen op een rijtje, zodat zij de richting kunnen aangeven.

Bosomvorming

Gelderland heeft zo’n 100.000 hectare bos: 20 procent van het oppervlakte van de provincie. Het grootste deel daarvan is de afgelopen 150 jaar aangeplant op heidegrond en stuifzand. De afgelopen jaren is 400 hectare bos gekapt om heide en stuifzand te herstellen en te verbinden. Daarnaast is 330 hectare nieuw bos geplant. De komende jaren zou nog 640 hectare gekapt worden voor natuurherstel, en naar verwachting nog ongeveer 240 hectare geplant.

Wanneer bos verdwijnt voor wegen of bebouwing, moet dat altijd gecompenseerd worden. Boskap, nodig voor het bereiken van Europees vastgelegde natuurdoelen (Natura2000 en PAS), is vrijgesteld van deze compensatieplicht. We kunnen ten eerste onderzoeken of de biodiversiteit van heide en stuifzand ook met minder boskap veiliggesteld kan worden. Ten tweede kunnen we ook deze boskap compenseren met de aanplant van nieuw bos.

Bosuitbreiding: waar en hoe?

Willen we meer bossen aanleggen en bomen aanplanten, dan moeten we onderzoeken waar dit het beste kan. Hiervoor zijn verschillende opties: bij woongebieden, bij wegen en infrastructuur, langs beken, of als landschapselementen. Al deze opties kennen voor- en nadelen en meekoppelkansen, denk aan klimaatadaptatie.

Bomen langs wegen

Gelderland heeft 1.150 kilometer weg in eigendom en beheer. Langs deze wegen staan circa 33.000 bomen zeer dicht langs de weg. In het coalitie-akkoord 'Samen voor Gelderland' is aangegeven aan dat er een plan komt om de verkeersveiligheid in Gelderland te vergroten en een eenduidige lijn te vinden voor hoe dit kan in relatie tot landschap en natuur. Hierbij is het zaak niet alleen naar de inrichting van de weg te kijken, maar ook in te zetten op gedragsbeïnvloeding van verkeersdeelnemers. De provincie wil terughoudend omgaan met het kappen van bomen.

Bosbeheer

Het overgrote deel van de Gelderse bossen heeft nu een dubbelfunctie: natuur en houtproductie. Houtoogst is hierbij een belangrijke inkomstenbron voor de beheerder. Wij willen nieuw bosbeleid opstellen, waarin we aangeven of, en zo ja waar en hoe, natuur en houtproductie gecombineerd kunnen worden. Verder willen wij natuurvolgend bosbeheer bevorderen: geen kaalkap, maar periodiek een of meer bomen oogsten zodat het bos als ecosysteem blijft bestaan.

Door boskap liggen de Hatertse en Overasseltse vennen bij Nijmegen weer in de heide. Hydrologisch en ecologisch, maar ook qua beleving een grote vooruitgang.

Heroverwegen inrichting Gelders Natuur Netwerk

We geven in het Natuurbeheerplan aan welke typen natuur worden aangelegd en beheerd in het Gelders Natuur Netwerk. Wij kunnen uitgaande van de doelstelling van biodiversiteit nagaan of we typen natuur kunnen doen ontstaan die meer CO2 vastleggen én de biodiversiteit bevorderen. Wij kunnen daar rekening mee houden bij de aanleg van nieuwe natuurgebieden en bij het beheer van bestaande natuurgebieden door terreinbeheerders. Natuurlijk zal het nieuwe bosbeleid aansluiten bij de maatregelen in het Klimaatakkoord. In het ontwerp-klimaatakkoord spelen bossen en bomen ook een rol (hoofdstuk landbouw en landgebruik, onderdeel bomen, bossen en natuur). In hoofdlijnen worden er vier maatregelen voorgesteld:

• Voorkom ontbossing en compenseer als dit toch onvermijdelijk is
• Beheer bomen en bos zo, dat het klimaat ermee gediend is
• Zorg voor meer bomen en bos
• Zorg voor duurzaam gebruik van hout en natuurproducten

De provincie wil nog dit jaar een nieuw bosbeleid vaststellen.

Tekst: Willem Drok, Provincie Gelderland
Foto's: Gelderse Natuur- en Milieufederatie (leadfoto: natuurvolgend bosbeheer in Kroondomein Het Loo); Hans Boll, Saxifraga