Microplastics vormen nog geen grote risico’s, volgens Europese topwetenschappers

Dat is de conclusie van een groep experts onder leiding van professor Bart Koelmans van Aquatische Ecologie en Waterkwaliteitsbeheer van Wageningen University & Research, in een Evidence Review Rapport gepubliceerd door SAPEA. Dit rapport geeft input voor de komende Scientific Opinion van de Europese Commissie’s Group of Chief Scientific Advisors in 2019.

Het SAPEA-rapport is gebaseerd op uitgebreid onderzoek met data uit zowel natuurwetenschappen en computermodellering, als sociale wetenschappen, politieke wetenschappen en gedragswetenschappen. Microplastics – stukjes plastic kleiner dan vijf millimeter – zijn gevonden in de lucht, de bodem en sediment, zoet water, zeeën en oceanen, planten en dieren en in componenten van het menselijk dieet. Deze stukjes zijn afkomstig van verschillende bronnen, waaronder plastic producten, textiel, visserij, landbouw, industrie en overig afval.

Het rapport laat ook zien dat experimenten met hoge concentraties nano- en microplastics schadelijke effecten hebben voor omgeving en organismen. Hoge concentraties kunnen leiden tot ontstekingen en stress. Hoewel de auteurs benadrukken dat de concentraties op dit moment nog onder deze drempelwaarde blijven, is er meer bewijs en onderbouwing nodig om de effecten goed te kunnen inschatten. Dit geldt met name voor de nanoplastics, die zeer moeilijk te meten en te analyseren zijn.

Professor Bart Koelmans, voorzitter van de SAPEA-werkgroep, zegt: “Er is nog weinig onderbouwing en nano- en microplastics zijn van nature zeer complex, maar er is geen reden om aan te nemen dat er op dit moment grote risico’s zijn voor mensen en omgeving. Dit betekent niet dat we aan moeten nemen dat er helemaal geen risico is. Eén ding is wel zeker: de concentraties microplastic in onze omgeving nemen toe. Als we in het huidige tempo doorgaan met vervuilen, hebben we in de toekomst een probleem.”

Tekst: Bart Koelmans, Wageningen University
Foto's: NOAA; Wageningen University & Research