Fotomozaiek

Madeliefje op één in jaarlijkse telling winterbloeiers

FLORON
7-JAN-2018 - FLORON en Tuintelling.nl vroegen plantenliefhebbers om tussen Eerste Kerstdag en dinsdag 3 januari een uur te gaan te zoeken naar bloeiende planten. Door de uitzonderlijk warme laatste dagen van 2017 werden meer bloeiende planten gevonden dan vorig jaar: plantenliefhebbers noteerden tijdens de Eindejaars Plantenjacht gemiddeld 14,9 bloeiende plantensoorten per uur.

Tijdens de Eindejaars Plantenjacht voerden 434 deelnemers 827 tellingen uit en zonden ruim 12.000 waarnemingen van planten in. Voor het vierde jaar op rij konden we een grote hoeveelheid gegevens analyseren.

Top-10 bloeiende planten in december

In de top-3 van meest gevonden plantensoorten prijken 1. Madeliefje (81% van de tellingen), 2. Straatgras en 3. Vogelmuur. Vorig jaar bestond de top-3 uit Straatgras, Madeliefje en Klein kruiskruid. Ondanks nachtvorst begin december steeg de vorstgevoelige Paardenbloem een positie in de top-10. In totaal werden ruim 450 verschillende plantensoorten bloeiend waargenomen, tegen 350 vorig jaar.

1. Madeliefje 672
2. Straatgras 638
3. Vogelmuur 536
4. Klein kruiskruid 533
5. Paardenbloem 512
6. Paarse dovenetel 488
7. Herderstasje 398
8. Witte dovenetel 376
9. Kropaar 329
10. Gewone melkdistel 305

Zuiden en kuststreek rijker aan winterbloeiers

Aantal getelde bloeiende planten in één uurOp de warmste plekken in het land bloeien de meeste soorten: in het zuiden en aan de kust vinden we traditioneel de meeste winterbloeiers. De provincie Noord-Brabant scoorde het hoogst met 18,7 soorten per telling. In Flevoland werden slechts 5,5 soorten per telling gevonden.

De meeste soorten werden genoteerd in Overloon (Li), Roosendaal en Rijen (NB) door respectievelijk Toon Verrijdt, Petra van der Wiel en Erik-Jan Beenackers. Een groep floristen onder leiding van Johan Devos vond in Terneuzen 98 soorten: dat was het resultaat van 5 keer een uur tellen op 1 vierkante kilometer.

In het binnenland zijn de meeste winterbloeiers vooral in steden en dorpen en op het platteland gevonden. In bebouwd gebied is het in het algemeen iets warmer. Op het platteland vinden we veel plantensoorten die een voorkeur hebben voor droge, voedselrijke bodem. Die blijken het vaakst in de winter te bloeien.

Vroegbloeiers en doorbloeiers

Veel van de plantensoorten die we in december bloeiend vinden, bloeien het hele jaar door. Voorjaarsbloeiers, zoals Sneeuwklokje, Dotterbloem en Speenkruid, blijken alleen in zeer zachte winters voor te komen. Dit jaar was 4,4% van de gemelde planten een voorjaarsbloeier. Dat is iets meer dan vorig jaar, maar veel minder dan het recordjaar 2015, toen de teller op 10% stond.

FLORON heeft nog meer analyses gedaan met de verzamelde gegevens van de Eindejaars Plantenjacht 2017. Deze staan beschreven in een rapport dat u kunt downloaden via de website van FLORON. Op de website van FLORON zijn ook rapporten van eerdere jaren te vinden.

Tekst en figuren: Laurens Sparrius, FLORON
Foto: Nelleke van Dijk-van der Bijl