Mezen krijgen een tik bij Nationale Tuinvogeltelling 2017

De Top 3 van de Nationale Tuinvogeltelling bleef dit jaar ongewijzigd. Op 1 de huismus (158.358 exemplaren), op 2 de koolmees (97.141) en op 3 de merel (95.494). Toch is het beeld niet zo stabiel als deze cijfers doen voorkomen. Want in veel grote steden blijft de huismus een zeldzaamheid. De huismus heeft zijn toppositie dan ook alleen te danken aan het feit dat hij in kleine kernen en vooral in de drie noordelijke provincies nog steeds in grote groepen voorkomt. De koolmees handhaafde met moeite zijn tweede positie. De mezenpopulatie lijkt afgelopen zomer een tik te hebben gekregen.

Vooral minder koolmezen

Vogelbescherming kreeg in aanloop naar de Tuinvogeltelling al veel signalen dat er minder mezen in de Nederlandse tuinen gezien werden. Dat beeld is door de Tuinvogeltelling bevestigd. Ook al consolideerde de koolmees zijn tweede plek en staat de pimpelmees op plek vijf, het aantal mezen ligt beduidend lager dan in voorgaande jaren. Zo werden er vorig jaar gemiddeld 3,4 koolmezen per tuin gezien, en dit jaar ‘slechts’ 2,8. Oorzaak hiervan is het zogenoemde mastjaar: er zijn veel beukennootjes in de bossen, een belangrijke voedselbron voor mezen in de winter. De drang om naar onze tuinen te komen is dus minder. Maar de mezen hebben waarschijnlijk ook een beroerd broedseizoen achter de rug. Vooral doordat het voorjaar koud en drijfnat was, precies op het moment dat er de meeste kuikens in het nest zaten. Er was minder voedsel en er zijn minder jongen groot geworden. In de tuinen zijn daardoor aanmerkelijk minder mezen geteld tijdens de Tuinvogeltelling. In de stad deed de koolmees het overigens beter. Zowel in Amsterdam, Rotterdam als Den Haag eindigde de koolmees op de eerste plek.

Comeback spreeuw naar top 10

Elk jaar zijn er weer verrassingen in de lijst. Zo keerde de spreeuw dit jaar terug in de top 10 met 42.233 getelde exemplaren op plek negen. Waarschijnlijk is de spreeuw door het koude weer en de sneeuw van de afgelopen weken vaker op zoek naar voedsel gegaan in de buurt van menselijke bebouwing en dus ook in tuinen. De spreeuw verblijft ’s winters veel op graslanden, maar door de vorst en de sneeuw was voedsel daar onbereikbaar.

Opmerkelijk is de Turkse tortel die een duidelijke verschuiving van het oosten naar het zuidwesten van Nederland laat zien. Omdat er in het zuidwesten meer akkergebieden en graanopslaglocaties te vinden zijn, is er daar tegenwoordig meer voedsel voor de tortels. Verder werden er dit jaar opvallend weinig kramsvogels gezien, verhoudingsgewijs veel ijsvogels, en neemt de halsbandparkiet nog steeds toe. Naast Den Haag en Amsterdam staat de halsbandparkiet nu ook in de Top 10 van bijvoorbeeld gemeentes als Zoetermeer, Leiden, Aalsmeer en Voorschoten. 

De Nationale Tuinvogeltelling geeft Vogelbescherming een goed inzicht in de ontwikkelingen van vogels rondom onze leefomgeving en signaleert met welke vogelsoorten het goed en slecht gaat. Jip Louwe Kooijmans: 'Daarnaast is het een geweldige manier om mensen bewust te maken van de natuur in hun eigen leefomgeving. Want alle tuinen samen vormen, mits goed ingericht, een gigantisch leefgebied voor vogels.'

Tel het hele jaar mee

De top 10 van 2017 van de Nationale Tuinvogeltelling ziet er als volgt uit.

1 Huismus

2 Koolmees

3 Merel

4 Kauw

5 Pimpelmees

6 Vink

7 Turkse tortel

8 Houtduif

9 Spreeuw

10 Roodborst

Meer details en cijfers lezen? Alle resultaten van de Nationale Tuinvogeltelling zijn terug te vinden op www.tuinvogeltelling.nl. Het is mogelijk om te zoeken op postcode zodat je kunt zien wat er in de tuinen van je eigen wijk aan vogels is gezien.
Het hele jaar vogels en andere dieren in je tuin tellen en doorgeven? Graag! Dat kan via www.tuintelling.nl.

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto’s: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland; Piet Munsterman, Saxifraga; Luc Hoogestein, Saxifraga; Jouke Altenburg, Vogelbescherming Nederland