Zwartvoetkrulzomen in overvloed ondanks slecht paddenstoelenseizoen

De bruinrot veroorzakende Zwartvoetkrulzoom (Tapinella atromentosa, RL; Kwetsbaar) heeft een olijf- tot roodbruine viltige hoed met een doorsnede van 8 tot 20 centimeter met uitschieters tot wel 35 centimeter. De plaatjes zijn geelachtig en worden bij druk bruin. Door zijn dikke donkerbruine tot zwarte viltige steel en viltige hoed is deze grote paddenstoel met geen andere soort te verwisselen. Door zijn geconstateerde gevoeligheid voor verzuring en vermesting heeft deze icoon van onze naaldbossen de afgelopen decennia op veel groeiplaatsen het veld moeten ruimen. De achteruitgang vond verspreid over het land plaats, zowel in de naaldbossen aan de kust als op die van de hogere zandgronden in het binnenland. Het al of niet in voldoende mate beschikbaar zijn van zijn favoriet substraat, naaldboomstronken en het ondergrondse wortelhout daarvan, zal ook een rol van betekenis spelen. Niet de stronken van grote kapvlaktes zoals je die tegenwoordig veel in de duinen ziet, maar de stronken in het diffuse licht van naaldbossen waar bomen werden verwijderd om het uitgroeien van andere naaldbomen te bevorderen. Door een gestage achteruitgang tijdens de afgelopen decennia is deze icoon van onze naaldbossen uiteindelijk op de Rode Lijst beland.

Paddenstoelententoonstellingen 2016

Veel natuurorganisaties zijn momenteel druk bezig om hun jaarlijkse paddenstoelententoonstellingen in te richten of hebben dat reeds af. Natuurorganisaties hebben niets tegen paddenstoelententoonstellingen omdat het een publiek doel dient, hoewel vele menen dat er over dit punt nog het nodige gediscussieerd moet worden. Bij veel natuurorganisaties is het organiseren van een paddenstoelentafel een oude traditie. Maar het zorgen voor voldoende mooie paddenstoelen voor een paddenstoelentafel is elk jaar min of meer een probleem. Dit jaar is deze zorg groter dan normaal vanwege het slechte paddenstoelenseizoen. In goede paddenstoelenjaren zijn er in de directe omgeving van de tentoonstelling genoeg paddenstoelen voorhanden. Dit jaar moeten er grote afstanden worden afgelegd om toch nog voldoende mooie paddenstoelen bij elkaar te verzamelen. Veelal worden extra vrijwilligers ingezet om er toch wat moois van te maken. Er zijn op de vele paddenstoelentafels mooie houtzwammen te zien. Wat dit jaar vooral opvalt is de zeer prominente aanwezigheid van opvallend grote exemplaren van de Zwartvoetkrulzoom. Houtpaddenstoelen staan erom bekend dat ze van droog weer het minst last lijken te hebben. Waarschijnlijk is er in dood hout tijdens droogteperioden nog genoeg vocht vasgehouden voor de ontwikkeling van paddenstoelen. Niet alleen voor langlevende houtzwammen zoals de Tonderzwam of Vuurzwamsoorten, maar ook voor kortlevende paddenstoelen als de Zwartvoetkrulzoom.

Tekst en foto's: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging