Een winterbedje voor de winterrust

Overwinteren

Het moment van overwintering wordt, naast de biologische klok, ook gestuurd door de weersomstandigheden. Ongeveer tussen oktober en maart is de gemiddelde temperatuur voor de meeste soorten te laag om actief te kunnen zijn. De overwintering kan dus wel zes maanden duren, maar kan als gevolg van de temperatuur ook verlaat beginnen en/of vervroegd eindigen en dus korter zijn. Door de zachte temperaturen van de laatste weken zijn er daarom nog steeds amfibieën actief.

In het water of op het land

Het eerste waar men aan denkt bij amfibieën is water. Ze worden verondersteld in het water te leven, zich voort te planten en in het water ook de winter door te brengen. In alle rust in de modder op de bodem van de sloot. Dat gebeurt ook, vooral door de mannetjes van de bruine kikker. Hun voordeel is dat ze als eerste in het voortplantingswater aanwezig zijn en meer kans maken om vrouwtjes te bevruchten. Het risico is, dat ze bij strenge winters onder het ijs kunnen stikken als er te weinig zuurstof is. Hierover zijn reeds veel natuurberichten uitgegeven.

De meeste inheemse amfibieënsoorten overwinteren echter niet in het water maar op het land. De naam amfibie, afgeleid van het Griekse amphi-bios wat zoveel betekent als “dubbel leven”, is gegeven omdat het leven van een amfibie zich afspeelt in het water én op het land. Sterker nog, veel soorten brengen veel meer tijd door op het land dan in het water. Voor het overwinteren zoeken de meeste soorten vorstvrije en vochtige plekjes, bijvoorbeeld onder dood hout, in holletjes, maaiselhopen maar ook in kelders in spouwmuren of onder tuinschuurtjes. En u kunt ze daarbij helpen!

Een winterbedje voor amfibieën

Een winterbedje voor amfibieën kunt u zelf maken. Kies hiervoor een beschutte, beschaduwde plek in de tuin. Maak een ondiepe kuil, leg hierin flink wat bladeren en daar bovenop een grote stapel takken en twijgen. Wilt u het geheel nog wat meer beschutten, leg dan op de takken nog wat maaisel of andere plantenresten. Ook een paar oude dakpannen en stenen in de kuil tussen de bladeren zullen gewaardeerd worden.

Laat de winterrust nu maar komen.

Kijk voor meer tuintips op: www.ravon.nl/tuintips

Tekst: Arnold van Rijsewijk, RAVON
Foto’s: Arnold van Rijsewijk (leadfoto: rugstreeppad in zijn winterholletje); Jochem Kühnen, www.xjochemx.nl; Annemarie van Diepenbeek