Zeldzame knoflookpad na 56 jaar weer herontdekt op Brabantse Wal
Stichting RAVONBericht uitgegeven door Stichting RAVON [land] op [publicatiedatum]
Na meer dan 50 jaar is de knoflookpad herontdekt in het westen van Noord-Brabant, op de Brabantse Wal. Landelijk is de knoflookpad een uiterst zeldzame en bedreigde amfibiesoort. In ieder van de vijf provincies waar de soort voorkomt, is het areaal van de soort in de loop der tijd aanzienlijk geslonken, zo ook in Noord-Brabant.
In deze provincie zijn nog maar drie natuurlijke populaties aanwezig (herintroducties buiten beschouwing gelaten). De meest westelijke populaties in Nederland bevonden zich vroeger op de Brabantse Wal. Hier is de knoflookpad (Pelobates fuscus) op twee locaties in het verleden ontdekt, namelijk ten oosten van Ossendrecht (1953) en bij Bergen op Zoom (1960). Op beide plaatsen werd de soort slechts eenmaal waargenomen. Vanwege de afwezigheid van waarnemingen gedurende meer dan een halve eeuw werd verondersteld dat hij hier was uitgestorven.
De verrassing was dan ook groot toen het voorkomen van de knoflookpad op de Brabantse Wal onlangs werd herbevestigd. Bij eDNA-onderzoek dat RAVON in de omgeving van de historische vindplaatsen uitvoerde, zijn recente DNA-sporen van de soort gevonden. De eDNA-methode (eDNA=environmental DNA) maakt het mogelijk om soorten aan te kunnen tonen die via traditionele veldwerkmethodes alleen met zeer hoge inspanningen zijn waar te nemen. RAVON heeft inmiddels ruime ervaring met deze elegante opsporingstechniek.
De locatie, Vliegbasis Woensdrecht, bevindt zich geografisch gezien tussen de twee historische vindplaatsen in. Voor velen zal het vreemd klinken dat een zeldzame soort (nog) niet in omliggende natuurgebieden wordt (terug)gevonden, maar juist wel op de vliegbasis. Echter, het is goed mogelijk dat juist de aanwezigheid, de specifieke inrichting en het daarbij horende beheer van het terrein voor geschikte omstandigheden voor de knoflookpad zorgt.
In 2016 zal diepgaander onderzoek naar het de grootte van de populatie op de vliegbasis worden uitgevoerd.
Tekst: Richard Struijk & Wilbert Bosman, RAVON
Foto: Arnold van Rijsewijk, RAVON