Nood breekt wet voor kamsalamander

Bericht uitgegeven door Stichting RAVON [land] op [publicatiedatum]

Normaliter leggen kamsalamanders hun eitjes op blaadjes van ondergedoken waterplanten. Nadat ze er een eitje op afgezet hebben, vouwen ze de blaadjes dubbel en houden de helften met het eitje daartussen enige tijd vastgeklemd tussen de achtervoeten. Daarna blijft het blaadje mooi dubbelgeklapt als permanente bescherming om het eitje zitten. Maar wanneer er tekort aan blaadjes is, blijken kamsalamanders niet voor één gat te vangen.

De maand april is een maand waarin onder andere de vrouwtjes kamsalamander bezig zijn hun eieren af te zetten. In totaal enkele tientallen tot wel een paar honderd. In deze tijd van het jaar zijn de waterplanten waarop ze dat doen meestal zo ver ontwikkeld dat er voldoende groene blaadjes beschikbaar zijn voor de eiafzet. Maar bij een dichte stand van watersalamanders kan er wel eens tekort ontstaan aan geschikte blaadjes. Dat bleek afgelopen maand in een poel in Noord-Brabant. Een mooie poel in een gevarieerde, structuurrijke omgeving, optimaal habitat voor de kamsalamander, die er dan als soort ook floreert.

Bij een observatie op 7 april werd waargenomen dat alle beschikbare waterplanten, in deze poel vooral bestaand uit moerasvergeet-me-nietje, bomvol bezet waren met eitjes van de kamsalamander. Geen ongevouwen blaadje werd nog gevonden. En bij gebrek aan groen blad werd gezien dat de kamsalamanders, met enkele tientallen individuen tegelijk, daarom hun eitjes maar afzetten op rottend eikenblad dat er volop op de bodem lag. Het spreekt vanzelf dat deze blootliggende eitjes veel minder beschermd zijn tegen de eetlust van allerlei dieren die graag een salamandereitje eten. Op 14 april was er weer wat blad bijgekomen. Dat er evengoed nog bladschaarste heerste bleek uit een waarneming waarbij op één moerasvergeet-me-nietje van ongeveer twintig centimeter doorsnee maar liefst twaalf vrouwtjes kamsalamander tegelijk hun eitjes aan het afzetten waren. Een bijzondere waarneming, die gezien de normaliter lage dichtheden van deze soort, niet snel elders gedaan zal zijn.

Tekst: Annemarie van Diepenbeek, RAVON
Foto’s: Ignas van Bebber