Zeldzame Rietlandwimperzwam bij Kennemermeer

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

In het gebied rond het Kennemermeer bij IJmuiden werd vorige week een Rietlandwimperzwam gevonden. Dit is een bijzonder, maar lastig te herkennen schijfzwammetje. Deze zeldzame en achteruitgaande soort is bekend van natte gebieden.

Op 27 mei vond Theo Westra in het gebied rond het Kennemermeer ten zuiden van IJmuiden een wimperzwammetje dat afweek van het Gewone wimperzwammetje doordat, anders dan bij het Gewone wimperzwammetje, de randharen wit waren en zowel kort als lang. Hoewel hij door rondsnuffelen op internet al een vermoeden kreeg, liet hij de zwammetjes microscopisch nakijken en na nauwkeurig onderzoek bleek het om de Rietlandwimperzwam (Scutellinia umbrorum) te gaan. Een zeldzame en achteruitgaande soort bekend van natte gebieden. Een mooie aanwinst voor een gebied dat al bekend staat om zijn bijzondere soorten.

Wie goed oplet, komt regelmatig kleine, vaak felgekleurde schijfzwammetjes tegen.
Ze groeien op verrot hout, mest of gewoon op de grond; vaak op de staande randen van karrensporen. Meestal gaat het om fel geel of oranje tot roodgekleurde schijfjes van maximaal een centimeter groot.

Bij de schijfjes die voorzien zijn van randharen behoort het geslacht van de wimperzwammetjes. Veruit de bekendste soort is de Gewone wimperzwam (Scutellinia scutellata), een grotere soort tot maximaal een centimeter in diameter. De Gewone wimperzwam komt voor op organisch materiaal zoals verrot hout maar ook wel op snippers en zelfs op oude weggegooide kranten. Maar alle schijfjes en zeker de wimperzwammetjes moeten zorgvuldig microscopisch gecontroleerd worden, want er zijn in Nederland meer dan twintig moeilijk van elkaar te onderscheiden soorten bekend met bijna allemaal een oranjerode kleur.

Tekst: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto: Theo Westra, Gerben Winkel