Warmte funest voor vlinders?

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Het zal u niet ontgaan zijn, de temperatuur de afgelopen weken was bovengemiddeld. Wat betekent dit voor overwinterende vlinders? Er zijn al regelmatig citroenvlinders, kleine vossen en dagpauwogen gemeld. Gaat dat wel goed?

Hoewel de temperatuur absoluut afwijkt van het gemiddelde is er nog geen reden om ons grote zorgen te maken. De meeste vlinders overwinteren als eitje, rups of pop en die zijn helemaal in winterrust. Als na een echte koudeperiode het opeens warm zou worden kunnen deze het idee krijgen dat het voorjaar is begonnen en uit hun winterslaap komen en actief worden. Als er daarna vervolgens weer flinke vorst komt kan dat heel negatief zijn en veel dieren het leven kosten. In deze winter is er nog geen echt koude periode geweest en de meeste overwinterende dieren zullen gewoon in rust blijven. Voor de soorten die als vlinder overwinteren is er ook nog geen alarmsituatie, maar deze kunnen wel van deze warmere periode te lijden hebben.

Deze vlinders, dagpauwoog, kleine vos, gehakkelde aurelia en citroenvlinder, kruipen weg in de winter en gaan als vlinder in winterslaap. Dat kost ze erg veel energie en als ze door de warme periode ontwaken uit hun slaap betekent dat ook een forse investering. Zeker als dit zich nog een keer herhaalt, raken ze uitgeput en krijgen moeite om de winter levend door te komen. Nu zijn er al wel diverse meldingen geweest van vlinders die actief buiten rond vlogen, maar het gaat gelukkig nog niet om grote aantallen en de meeste zullen zo verstandig zijn om rustig in winterslaap te blijven. De koudeperiode die voor volgende week voorspeld is, zal voor de overwinteraars dan ook waarschijnlijk geen grote negatieve effecten hebben, want soorten die in ons land thuis horen zijn gewend om temperaturen van 10 of zelf 20 graden vorst te doorstaan.

Er was al wel een bijzondere vlindermelding dit jaar. Op 3 januari vond Marcel Kok in Heiloo een kakelvers landkaartje. Deze vlinder vliegt normaal gesproken in april en mei en was er nu dus wel erg vroeg bij. In dit geval kwam het niet door de warme buitentemperatuur, maar hij was waarschijnlijk als pop tegen de stam van een kerstboom gaan zitten. Toen die een paar weken binnen had gestaan, bij kamertemperatuur, kreeg hij toch het idee dat het voorjaar was begonnen en vloog hij rond bij Marcel in de huiskamer.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling; Marcel Kok