Nieuwe borstelworm voor Nederland en Europa

Bericht uitgegeven [land] op [publicatiedatum]

De vondst van een opvallend uitziende borstelworm is recent gepubliceerd in het internationale tijdschrift Lauterbornia. Het blijkt te gaan om een exoot uit Noord-Amerika: Limnodrilus tortilipenis, een soort die nieuw is voor Nederland én voor Europa. De borstelworm werd aangetroffen binnen een hydrobiologisch meetnet. Hij is te herkennen aan zijn penisschede, die wat weg heeft van een kurkentrekker.

Nieuwe exoot voor Europa
Tijdens een macrozoöbenthos bemonstering in 2006 werd een opvallend exemplaar van het borstelwormen geslacht Limnodrilus aangetroffen. Omdat het exemplaar leek op Limnodrilus tortilipenis Wetzel, 1987, werden foto's gestuurd naar Mark Wetzel van de University of Illinois.

Deze bevestigde dat het om een jong exemplaar van deze Noord-Amerikaanse soort gaat. In 2011 zijn nog eens drie exemplaren van de soort aangetroffen. Omdat L. tortilipenis voorheen alleen bekend was uit Noord-Amerika, zijn deze vondsten de eerste van de soort uit Nederland en uit Europa.

Vindplaatsen
L. tortilipenis werd beide keren aangetroffen tijdens een routine macrozoöbenthosbemonstering in het beheersgebied van Waterschap Hollandse Delta (WSHD). Het exemplaar uit 2006 is aangetroffen in de Boezemvliet bij Puttershoek. Dit kanaal vormt een verbinding tussen de Binnenbedijkte Maas en Oude Maas. De vindplaats van de drie exemplaren in 2011 betreft een recent gegraven sloot in de polder Biesbosch bij Dordrecht.

Opvallend uiterlijk
De borstelworm L. tortilipenis is vooral te herkennen is aan zijn opvallende penisschede. De penisschede is uniek: zeer lang en het uiteinde lijkt op een kurkentrekker.

Internationale publicatie
De beschrijving van de nieuwe exoot is in december 2012 gepubliceerd in het internationale tijdschrift Lauterbornia: Munts, R. & D.M. Soes, 2012. Limnodrilus tortilipenis Wetzel, 1987 (Oligochaeta), a new alien species for the Netherlands. Lauterbornia 75: 43-47.

Bron: Bureau Waardenburg
Afbeeldingen: Ronald Munts, Dirk Kruijt, Dille Wielakker