Vermiljoenkever: een nieuwe beschermde kever in Nederland

Bericht uitgegeven door EIS-Nederland op maandag 18 juni 2012

In januari van dit jaar vonden Cor Vendrig en Dré Teunissen een fraaie rode kever in een natuurgebied bij Eindhoven. Het bleek een zeer bijzondere vondst te zijn: de vermiljoenkever. Dit is een beschermde kever die op de Europese Habitatrichtlijn staat.

De vermiljoenkever (Cucujus cinnaberinus) is een opvallende soort. De dieren zijn onmiskenbaar door de prachtige rode kleur en vooral de grote kop die hartvormig is. De kevers zijn tussen de 11 en 15 millimeter groot. Ze zijn erg plat omdat ze achter schors leven. Hier vinden zowel de larven als de volwassen kevers hun voedsel: rottend hout en andere insecten. Ze verblijven een aanzienlijk deel van hun leven in dit biotoop, van ei tot volwassen dier. In de lente of zomer gaan de kevers soms op zoek naar een partner of nieuw leefgebied en dan zijn ze vliegend aan te treffen. De soort is dus heel moeilijk te zien te krijgen.

De vermiljoenkever is een zeldzame soort in Europa. De vondst in Nederland is een grote verrassing, want de soort is bijvoorbeeld niet bekend uit België, Luxemburg, Frankrijk en Denemarken. In Duitsland is de soort wel gevonden. Tot voor kort kwam de vermiljoenkever daar alleen voor in de Beierse Alpen en Voor-Alpen. In 2003 werd een eerste vondst voor Baden-Württemberg gemeld en in 2011 werd de kever in deze deelstaat ook op een tweede plek gevonden. De populatie in Baden-Württemberg is de dichtstbijzijnde bekende populatie ten opzichte van de Nederlandse vondst.

De vermiljoenkever is opgenomen op bijlage IV en II van de Europese Habitatrichtlijn. Dit betekent respectievelijk dat (i) als de vermiljoenkever hier op eigen kracht is gekomen, Nederland de soort snel strikt moet beschermen door een aantal verboden in te stellen op onder meer vangen en het verstoren van voortplantings- of rustplaatsen, (ii) en als de soort hier ook nog gevestigd raakt, Nederland in de toekomst beschermde gebieden voor deze kever zou moeten aanwijzen.

In Nederland komen ruim vierduizend soorten kevers voor. Helaas zijn er daar maar enkele van beschermd. Inclusief de vermiljoenkever gaat het nu om slechts zes soorten.

Tekst: Jinze Noordijk, EIS-Nederland
Foto: Tim Faasen
Bron: Teunissen, A.P.J.A. & Vendrig C.F.P. 2012. Een Nederlandse populatie van de zeldzame en beschermde vermiljoenkever Cucujus cinnaberinus (Coleoptera: Cucujidae). Entomologische Berichten 72: 218-221