Winterganzen in de Westerschelde

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op woensdag 14 oktober 2009

Rond deze periode arriveren ze in grote aantallen uit het noorden: onze winterganzen. Wie de moeite neemt om af en toe eens naar de lucht te kijken, ziet regelmatig indrukwekkende V-formaties gakkende ganzen langs trekken. Nederland is een ganzenland bij uitstek. Ruim een miljoen ganzen brengen hier de winter door, ongeveer de helft van alle in Europa overwinterende ganzen.

De ganzen die zich in de wintermaanden bij ons ophouden zijn afkomstig uit gebieden langs de poolcirkel: Nova Zembla, Spitsbergen, Scandinavië, Siberië. De overgang van zomer naar winter verloopt in het Arctische gebied razend snel: al in september valt de winter in. Sommige ganzen kiezen ervoor om in een paar stevige rukken naar onze streken te vliegen en arriveren begin oktober al, anderen laten zich door de vorstgrens geleidelijk naar het zuiden drijven.

De Westerschelde is na Waddenzee en Oosterschelde het derde belangrijke wetland van Nederland. De Westerschelde is het laatste gebied van Nederland waar sprake is van een open verbinding en een natuurlijke overgang van rivier naar zee. Nergens in Noordwest-Europa is nog een estuarium van deze omvang aanwezig. Voor ganzen zijn dergelijke landschappen op de grens van land en zee ideaal. Ze bieden veiligheid, broedgelegenheid en voedsel. Het Verdronken Land van Saeftinghe speelt een bijzondere rol voor ganzen, het is namelijk één van de grootste kweldergebieden van Europa. Door zijn omvang (ruim 3.000 hectare) biedt het zowel een grote voedselhoeveelheid als rust. Voor de grauwe gans is het Verdronken Land van Saeftinghe het belangrijkste overwinteringsgebied in West-Europa. De soort komt in de wintermaanden in grote aantallen (tot 50.000!) in het gebied voor, maar ook kolganzen zijn er goed vertegenwoordigd.

In de loop der jaren zijn door verdieping en verruiming van de Westerschelde grote oppervlakten natuur verloren gegaan met alle gevolgen van dien. Vogelbescherming Nederland verwelkomt dan ook het besluit dat de ministerraad afgelopen vrijdag heeft genomen om de Hedwigepolder en het Zwin alsnog te ontpolderen als een waardevolle eerste stap naar natuurherstel in de Westerschelde. Een dijk scheidt de Hertogin Hedwigepolder van het Verdronken Land van Saeftinghe, volgens de compensatieplannen zal deze polder aan de zee worden prijsgegeven en dan weer schorrengebied worden.

Tekst: Nadja Jansma, Vogelbescherming Nederland
Foto grauwe ganzen: Martin Hierck