KNNV vindt nieuwe paddenstoel voor Nederland

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging op donderdag 4 juni 2009

Nederland is een nieuwe soort paddenstoel rijker: Psathyrella berolinensis. De paddenstoelenwerkgroep van de KNNV afdeling Apeldoorn vond deze paddenstoel onlangs in de buurt van Apeldoorn, groeiend op mest van wilde varkens. Ondertussen is de soort ook op de Posbank bij Arnhem gevonden, eveneens op zwijnenkeutels. De paddenstoel heeft nog geen Nederlandse naam.

Het komt met enige regelmaat voor dat nieuwe soorten paddenstoelen in Nederland gevonden worden. Een enkele keer wordt zelfs een geheel nieuwe soort voor de wetenschap in Nederland ontdekt. Tegenwoordig spreekt men veel over de invloed van klimaatverandering op het verschijnen van nieuwe soorten in ons land; voor Psathyrella berolinensis is dit echter niet van toepassing. Waarschijnlijk komt deze soort al langere tijd voor in Nederland, maar is er nog nooit een mycoloog (paddenstoelendeskundige) tegenaan gelopen. Dit gebeurt vaker doordat paddenstoelen maar kort leven en het grootste deel van het jaar niet bovengronds zichtbaar zijn. Bovendien zijn paddenstoelen vaak erg lastig op naam te brengen; zelfs met een microscoop en de benodigde literatuur.

Het aardige van Psathyrella berolinensis is dat hij wel prachtig staat afgebeeld in de populaire paddenstoelengids “De grote Paddenstoelengids”. De auteur van dit boek, de Duitser Ewald Gerhardt, heeft de soort als eerste beschreven; daarna kon hij hem natuurlijk niet in zijn eigen gids weglaten. Toch blijkt uit de huidige vondst van deze paddenstoel weer eens dat ook amateurs nieuwe soorten voor Nederland kunnen vinden.

Hoewel met de vondst van Psathyrella berolinensis Nederland weer een mestpaddenstoel rijker is, neemt het aantal paddenstoelen op mest de laatste jaren snel af. Vijf van de zes kenmerkende mestpaddenstoelen staan dan ook op de Rode Lijst. Waarschijnlijk komt dit doordat veel vee tegenwoordig permanent op stal gehouden wordt en hun voeraanbod veranderd is. Ook het gebruik van ontwormingsmiddelen en antibiotica bij koeien, schapen, paarden en varkens schijnt het aantal mestpaddenstoelen te beïnvloeden. Feitelijk zijn op de boerderij koeien en varkens continue aan de diarree, terwijl mestpaddenstoelen juist een voorkeur hebben voor strorijke, stevige mest. Je zult Psathyrella berolinensis dus niet tegenkomen op mest van tamme varkens. Gelukkig zijn extensief begraasde natuurgebieden weer wat rijker aan mestpaddenstoelen.

Tekst en foto’s: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging