Overwintert Melis op Nova Zembla?

Bericht uitgegeven door de Natuurkalender op zaterdag 11 oktober 2008

De media besteedde de afgelopen weken veel aandacht aan de rampzalige zomer voor de ganzen in Siberië. Door het vroege instorten van de lemmingenpopulatie lukte het de meeste paren niet om voor nageslacht te zorgen. Inmiddels keren de meeste ganzen onverrichter zake terug naar Nederland. Van gezenderde gans Melis is sinds 9 augustus 2008 geen signaal meer binnen gekomen. Zit hij depressief op Nova Zembla? Werd hij zelf prooi van een hongerige poolvos? Of ging zijn zender gewoon kapot?

	Gans Melis

De Natuurkalender is sinds het najaar van 2007 bij het project met gezenderde ganzen betrokken. Voor dit project krijgen volwassen ganzenmannetjes een zender op hun rug. Deze zenders slaan iedere twee uur gegevens op van de plek waar de ganzen zich op dat moment bevinden, zodat ze dagelijks op de voet gevolgd worden. Het laatste bericht van Melis kwam op 9 augustus van Nova Zembla. Hij is hier vanaf 19 juni geweest. Hopelijk heeft hij hier succesvol een nest jongen groot kunnen brengen, is hij nu met zijn gezin op weg terug naar Nederland, en vernemen we niets meer van hem omdat zijn zender kapot is gegaan. Hij kan echter ook ten prooi zijn gevallen aan een hongerige poolvos of weggespoeld door het smeltwater. Zie voor meer informatie over het lot van de ganzen in Siberie het natuurbericht: ‘Verdwijnen lemmingen ramp voor broedende ganzen’ uitgegeven op 1 september 2008. 

	Toendralandschap in zomer

Als Melis nog levend op Nova Zembla verblijft wordt het tijd om te vertrekken. Inmiddels liggen de temperaturen in dat gebied tussen de 0 en 6 °Celsius. Nova Zembla bestaat uit twee eilanden: het noordelijkere Severny-eiland en het zuidelijkere Joezjny-eiland. Op het zuidereiland, waar Melis zat, heerst een toendraklimaat. Hier is de bodem gedurende minstens zes maanden bevroren of met sneeuw bedekt. Geen fijne omstandigheden om de winter door te brengen dus.

De vijf andere ganzen waarvan nog wel signalen binnenkomen zijn allemaal aan hun terugtocht begonnen. Kees, Cas, Marco, Kramer en Eric zitten allemaal iets ten zuiden van Nova Zembla (zie figuur). Hemelsbreed tussen de 2500 en 3000 kilometer van Nederland. Net als op de heenweg loopt Kees op kop. Hij bevindt zich nu 1,81 km van Skit in Rusland, iets ten zuidoosten van Finland. Kramer is de winnaar wat afstand betreft. Van alle ganzen trok hij het meest in oostelijke richting om te ruien in de Pyasina-delta. Sinds hij daar op 8 september vertrok, legde hij al ruim 1300 kilometer af. Ook Eric doet goed zijn best. Sinds zijn vertrek van zijn ruigebied bij de Kolokolkova baai op 27 augustus, vloog bijna 950 kilometer.

Zomer en huidige locatie van de gezenderde ganzen Kees, Marco, Cas, Eric, Kramer en Melis (Google Earth)

Welke gans zal als eerste thuis zijn? Blijf ze volgen via www.natuurkalender.nl!!

Tekst: Sara Mulder, de Natuurkalender
Foto gans Melis: G. Muskens
Foto toendra landschap: Andries Datema