Gevaarlijke reuzenkikker nadert Nederlandse grens!

Loeien als een koe

De brulkikker is een zeer grote kikker die wel tot twintig centimeter groot kan worden. Meestal blijft hij echter tussen de tien en de achttien centimeter. De mannetjes zijn kleiner dan de vrouwtjes en de dieren blijven, net als de meeste kikkers en padden, hun hele leven doorgroeien. De rug is ongevlekt, of heeft een patroon van onregelmatige donkere vlekken. De buik is vuilwit, grijzig en vaak gemarmerd. De roep van de brulkikker is te vergelijken met die van de roerdomp, of het zachte loeien van een koe.

Het vrouwtje van de Amerikaanse brulkikker zet haar eieren af als grote platte pakketten, die snel naar de bodem zinken. De larven overwinteren 1 of soms zelfs 2 jaar voor ze metamorfoseren in kleine kikkers. Zij kunnen ook erg groot worden (vijftien tot achttien centimeter!) en hebben een olijfgroene rug en een wittige buik.

Nederlandse grens genaderd

Van oorsprong is de Amerikaanse brulkikker een Noord-Amerikaanse soort. Hij is nu echter al te vinden in veertig landen, verdeeld over vier continenten. De brulkikker is de Nederlandse grens vanuit België tot op een kilometer genaderd (nabij Noord-Brabant) en mogelijk bevindt hij zich al aan de Nederlandse kant van de grens. In 2006 werd een volwassen exemplaar in Limburg aangetroffen. Hierna zijn er echter (in het wild) geen brulkikkers in Nederland meer gevonden. In België bevinden zich op dit moment drie grote populaties verspreid over het land, die in totaal uit enkele (tien)duizenden dieren bestaan.

Via de rivier de Mark, die bij Galder (onder Breda) ons land binnenkomt, kunnen Amerikaanse brulkikkers zich hier gemakkelijk verspreiden. Gebleken is ook dat de brulkikker zich in ons klimaat prima kan voortplanten. In Breda heeft zich namelijk enige jaren een voortplantende populatie Amerikaanse brulkikkers kunnen handhaven in een tuinvijver. De eigenaar had larven vanuit België geïmporteerd. De meeste succesvolle introducties zijn voortgekomen uit zeer kleine bronpopulaties, bestaande uit maximaal zes vrouwtjes. Dat betekent dat ook zeer kleine aantallen brulkikkers grote populaties kunnen opbouwen.

Wanneer de Amerikaanse brulkikker zich eenmaal heeft gevestigd, is het haast onmogelijk hem volledig te verwijderen. En dit levert een behoorlijke bedreiging op voor onze Nederlandse amfibieën. De Amerikaanse brulkikker is qua voedsel en voortplantingswater niet alleen een regelrechte concurrent van onze inheemse soorten, hij heeft onze soorten zélf ook op zijn menu staan. Daarnaast is de Amerikaanse brulkikker drager van een gevaarlijke schimmelinfectie die hemzelf niet, maar andere amfibieën wel kan doden.

Extra alert op de brulkikker

RAVON gaat waarschijnlijk nog dit jaar, samen met haar Belgische collega’s, in vooral de grensstreek met België lezingen organiseren om mensen te attenderen op de Amerikaanse brulkikker. Nederlandse amfibieënliefhebbers wordt gevraagd om extra alert te zijn op Amerikaanse brulkikkers en waarnemingen door te geven via www.telmee.nl of aan RAVON. Een foto of geluidsopname (gebruik uw mobieltje!), ook al zijn deze van slechte kwaliteit, zijn hierbij heel belangrijk. Ook oude waarnemingen zijn van harte welkom. Voor meer informatie kunt u terecht op www.ravon.nl.

Tekst: Annemarieke Spitzen & Jeroen van Delft (RAVON)
Foto brulkikkerlarve: Annemarie van Diepenbeek (RAVON)
Foto jonge brulkikker: Arnold van Rijsewijk (RAVON)