Paarse doventel

Natuurjournaal 4 januari 2025

Nature Today
4-JAN-2025 - Onverwachte winterbloeiers: paarse en witte dovenetel.

De naam dovenetel komt van de oude betekenis van doof: niet werkend (of ‘gedoofd’). De bladeren en stengels lijken op die van de brandnetel, maar hebben geen netels met mierenzuur en voelen juist zacht aan. Er komen verschillende dovenetels in Nederland voor. De paarse dovenetel heeft een paar bijzondere eigenschappen. Zo bloeit hij vaak midden in de winter. Ook nu worden ze veel waargenomen. Hij heeft een vierkante stengel en opvallende paarse lipbloemetjes. Vooral boven in de bloeiwijze zijn ook de gekartelde bladeren paars verkleurd. De paarse dovenetel is eenjarig (in tegenstelling tot veel andere dovenetels). De plant heeft dus een vrij korte levensduur en er kunnen meerdere generaties in een jaar op elkaar volgen.

De bloemen van de witte dovenetel staan in schijnkransen om de stengel

Net als de paarse, heeft ook de witte dovenetel een vierkante stengel. Hij bloeit meestal in de lente, maar je kunt ze ook nu al bloeiend aantreffen. De witte lipbloemen zijn groter dan die van de paarse dovenetel. Ze staan in een schijnkrans om de stengel: niet mooi verdeeld, maar in twee groepen ieder aan een kant van de stengel. De witte dovenetel groeit op een vochtige, voedselrijke bodem. Je kan hem overal in Nederland tegenkomen langs wegbermen, langs sloten, in parken, op stortplaatsen en afvalterreinen, of langs dijken en bosranden.

Nature Today Masterclass

Heb je ook zo’n behoefte aan een positief natuurgeluid en concrete acties voor meer natuur? Doe mee aan de online Nature Today Masterclass. Twaalf weken lang wekelijks korte sessies van toonaangevende sprekers zoals Arnold van Vliet en Jelle de Jong. De masterclass geeft je inspiratie, kennis en concrete ideeën. En vooral een flinke dosis hoop en moed om bij te dragen aan een duurzame toekomst.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Ewan van Stenis, Waarneming.nl; Ed Stikvoort, Saxifraga