Planten gaan niet in winterslaap

Als je nu naar buiten gaat en je ogen goed de kost geeft, zie je ze overal: bloeiende planten. Hieronder een overzicht van vijf veel voorkomende planten die de hele winter doorbloeien.

Vijf veelvoorkomende winterbloeiers

Madeliefje

Het Madeliefje is een van de meest voorkomende winterbloeiers in ons land. Met haar gele hart met daaromheen witte lintbloemen fleurt ze vele grasvelden en bermen op tijdens grauwe herfst- en winterdagen. Madeliefje kan, als het niet te hard vriest, zelfs nog zaden produceren, omdat ze ook zichzelf kan bestuiven. 

Paardenbloem

Niet te missen zijn de knalgele bloemen van de Paardenbloem. Ook deze kleine zonnetjes verrijken grasvelden en bermen. Niet zo veel als in april en mei, maar wel een van de grootste bloemen die in de winter te vinden is.

Straatgras

Klein, maar zeker niet onbemind, is Straatgras. Je vindt haar overal: tussen het gras en de stoeptegels en in boomspiegels. Ogenschijnlijk bestaat dit gras uit een paar sprietjes, maar als je goed kijkt, zie je de kleine groene bloemen opvallend vaak. Ze moeten ook heel snel bloeien, omdat ze vaak op plaatsen staan waar ze kunnen worden platgetrapt.

Klein kruiskruid

In tuinen en boomspiegels en onder hagen hoef je niet lang te zoeken voordat je de kleine gele bloemen van Klein kruiskruid tegenkomt. Dit (on)kruid is een pionier pur sang en groeit vooral op plekken waar de bodem regelmatig opengeschoffeld wordt.

Vogelmuur

Een ander bekend (moes)tuin- en akker(on)kruid is Vogelmuur. Ogenschijnlijk heeft dit kruid tien witte kroonbladen, maar als je er enkelen uit de bloem trekt, zie dat ze in paren groeien en de plant feitelijk vijf kroonbladen heeft. Overweeg Vogelmuur eens wat vaker te laten staan; de oliehoudende zaden die na de bloei ontstaan worden door vogels gegeten.

Waarom bloeien in de winter?

Veel plantensoorten zijn afhankelijk van insecten die van bloem naar bloem vliegen of kruipen, en zo stuifmeel verspreiden waarmee de bloemen bevrucht worden. Dat gebeurt hoofdzakelijk in de lente, zomer en vroege herfst. Andere plantensoorten benutten juist de wind om hun stuifmeel te transporteren van bloem naar bloem. Zij zijn niet afhankelijk van insecten die er maar een deel van het jaar zijn. Sterker nog, in de winter zit er geen blad aan de bomen en zijn er sowieso veel minder planten. Daardoor is de kans veel groter dat het stuifmeel verder weg komt. Zo bekeken is bloeien in de winter geen slecht idee!

De meeste winterbloeiers gedijen het best op zachte, zonnige en windluwe dagen, hoewel zowel de planten als de bloemen eraan doorgaans kleiner en armetieriger zijn dan in de zomermaanden. Dankzij de steeds warmere winters is de kans dat je buiten winterbloeiers tegenkomt steeds groter. Genoeg reden om ook deze winter lekker naar buiten te blijven gaan!

Tekst: Leonie Tijsma & Baudewijn Odé, FLORON
Foto's: Gerrit Hendriksen; Rutger Barense, Saxifraga; Ed Stikvoort, Saxifraga