Natuurjournaal 26 augustus 2024

Wist je dat er in Nederland ook kamelen en dromedarissen leven? Het zijn alleen geen zoogdieren op vier poten, maar nachtvlinders. Veel nachtvlinders zijn genoemd naar het uiterlijk van de rups. Wanneer je dat weet, is de naam een stuk logischer. Beide soorten zijn, met een beetje fantasie, voorzien van ‘bulten’. Deze zijn bedoeld om vogels in verwarring te brengen. Ze weten niet goed waar de kop van de rups zit, en dat geeft de rups de tijd om aan de vogelsnavel te ontsnappen. Vroeger wist men overigens niet dat vlinders en rupsen dezelfde dieren waren. Omstreeks 1700 documenteerde Maria Sybilla Merian als eerste de metamorfose van rups naar vlinder.

‘s Nachts vliegt de tjiftjaf in groepen met andere kleine vogelsoorten naar Zuid- Europa en Noord-Afrika. Ze hebben de rui net achter de rug en kunnen met hun gloednieuwe verenpak op weg. Het vogeltje weegt maar 6 tot 9 gram en zorgt er daarom voor dat hij zijn buik goed heeft volgegeten. Ze eten naast insecten ook veel bessen. Die bevatten veel suikers en genoeg brandstof voor de overtocht. In de gebieden rondom de Middellandse Zee profiteren ze van het milde klimaat. Heel lang blijven ze niet: de tjiftjaf staat bekend om zijn vroege terugkeer naar Nederland in het voorjaar. Wanneer de tjiftjaf er weer is weet je dat het voorjaar is begonnen!

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Jurriën van Deijk, De Vlinderstichting (leadfoto: rups kameeltje); Bart Vastenhouw, Saxifraga