Schapenbegrazing op de Brabantse Wal brengt de heide weer tot leven
Provincie Noord-BrabantDe Ossendrechtse Duinen op de Brabantse Wal
Het Natura 2000-gebied de Brabantse Wal is een opvallend landschap in West-Brabant. Het gebied van bijna vijfduizend hectare staat bekend om de grote variatie aan landschappen. De natuur hier bestaat uit stuifzanden, naald- en gemengde bossen, vennen, en droge en vochtige heide. Vooral de stuifzandgebieden en vennen zijn bijzonder te noemen. Dit zijn namelijk de leefgebieden van beschermde diersoorten, zoals de kamsalamander, geoorde fuut, dodaars, nachtzwaluw, boomleeuwerik, zwarte specht en wespendief. De Ossendrechtse Duinen zijn een onderdeel van dit Natura 2000-gebied. Het is een interessant stuifzandgebied waar je ook een afwisseling van bossen, heide en vennen vindt. Het is daarnaast het thuis van bijzondere vogels als de nachtzwaluw, boomleeuwerik en roodborsttapuit, maar ook van veel insecten en de gladde slang. Een gezonde en leefbare heide is voor deze soorten heel belangrijk.
Schapenbegrazing als natuurbeheer
Schapenbegrazing wordt in Nederland al decennialang ingezet als natuurbeheermaatregel. De schapen grazen op heidevelden waar ze de woekerende planten weg eten. Hierdoor krijgt de prachtige heide ruimte om te groeien. In de Ossendrechtse Duinen wordt deze vorm van beheer ook gebruikt. Het is hier nodig omdat er in dit gebied een dominantie van de door stikstof gevoede grassoort pijpenstro ontstaat. Dit pijpenstro is daarnaast heel brandbaar en vormt daarom een risico voor natuurbranden. Door de dominantie van het pijpenstro verdwijnen ook de broedplekjes voor de beschermde nachtzwaluw en de gladde slang.
Om deze overwoekering tegen te gaan, zet Natuurmonumenten een kudde van 250 Kempische heideschapen in om dit weg te grazen. Zo behoudt de organisatie het oorspronkelijke landschap met de grote biodiversiteit (de verscheidenheid aan leven in een bepaald gebied), ondanks de flinke stikstofbelasting op het natuurgebied.
Schapenbegrazing Ossendrechtse Duinen (Bron: Provincie Noord-Brabant)
Robuuste, inclusieve en verbonden Brabantse natuur
Gezonde natuur is belangrijk. Als leefgebied voor plant en dier, maar zeker ook voor de mens. Een gezonde natuur zorgt namelijk voor een rijk landschap om in te wonen, werken en recreëren. Maar, we moeten niet vergeten dat de natuur ook heel kwetsbaar is. De druk op de natuur door veranderingen van buitenaf is groot, zo ook in Brabant. Het verminderen van deze druk op de natuur vraagt om een goede aanpak in natuurherstel en -beheer. Om dit uit te voeren, werkt de provincie Noord-Brabant nauw samen met haar partners. Zo werken we aan het gezamenlijke doel om natuurgebieden te verbinden en versterken, oude landschappen te herstellen en nieuwe natuur aan te leggen.
Natura 2000
De biologische diversiteit in Europa staat al jaren onder druk. Plantensoorten verdwijnen en de natuurlijke leefomgeving van dieren wordt bedreigd. Om de diversiteit van de natuur in stand te houden, heeft de Europese Unie in een Vogel- en Habitatrichtlijn vermeld welke planten en dieren, en hiermee hun natuurlijke leefgebieden, beschermd moeten worden door lidstaten van de Europese Unie. In sommige gevallen zijn hiervoor speciale beschermingszones aangewezen. Deze beschermingszones heten Natura 2000. Alle Natura 2000-gebieden zorgen uiteindelijk voor een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. De provincie Noord-Brabant heeft 21 van deze beschermingszones aangewezen gekregen.
Gebiedsgerichte aanpak
De provincie Noord-Brabant is niet alleen actief binnen het Natura 2000-gebied Brabantse Wal, maar ook in het landelijk gebied eromheen. Samen met partners in het gebied werkt de provincie samen aan oplossingen voor sterkere natuur, voldoende water van betere kwaliteit, een goede bodem en een duurzame toekomst voor de landbouw. Dat doen zij in een gebiedsgerichte aanpak.
Meer informatie
Tekst: Provincie Noord-Brabant
Beeld: Nick van Korven; Provincie Noord-Brabant