Natuurjournaal 16 januari 2024

Prachtig gekleurd zijn ze, patrijzen. Zachtgrijs met kastanjebruin gestreept en een oranje kopje. Maar denk maar niet dat ze daardoor makkelijk te zien zijn! Met al die streepjes zijn ze ontzettend goed gecamoufleerd tussen de stoppels, grassen en ruige hoekjes waar ze graag zitten. Kleinschalig akker- en weidelandschap dus, maar dat is in ons land bijna niet meer te vinden. Patrijzen dus ook niet, de aantallen zijn in een halve eeuw gedecimeerd. Verspreid over zuidoostelijk en oostelijk Nederland zijn ze nog in lage aantallen te vinden. In de winter leven ze in kleine groepjes. Als er wat sneeuw valt, zijn er nog wel eens patrijzen te zien: in het wit werkt hun camouflage niet.

Een vrolijk, wintergroen plantje is de muurvaren. Je moet er oog voor hebben, de groene plukjes zijn meestal maar een centimeter of tien in doorsnee. De kleine, ruitvormige blaadjes doen in eerste instantie niet aan een varen denken. Maar als je het als geheel bekijkt, zie je dat het één geveerd varenblad is. De rotsplant doet het al eeuwen goed in onze bakstenen steden in oude muren, waar ze makkelijk in de zachte en kalkrijke mortel kunnen wortelen.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today
Foto's: Piet Munsterman, Saxifraga; Rutger Barendse, Saxifraga