DNA-onderzoek toont voor het eerst jonge wolven uit 2023 aan

In de nieuwste voortgangsrapportage over de activiteit van de wolf in Nederland wordt verslag gedaan over de periode 1 augustus tot en met 20 oktober 2023. In totaal zijn in deze periode in Nederland 28 verschillende wolven aangetoond met DNA-materiaal. Hiervan zijn negen wolven voor het eerst in Nederland aangetroffen. De overige wolven zijn gevestigde individuen en verspreid over verschillende bekende territoria aangetoond.

Nederlands wolf in Duitsland aangereden

Een nakomeling uit de Noord-Veluweroedel, is driehonderd kilometer verderop in Duitsland geïdentificeerd nadat hij daar (fataal) werd aangereden. De wolf werd eerst in de buurt van Lippetal in Noordrijn-Westfalen en later in het Ludwigsau-territorium in Hessen aangetoond. Opmerkelijk is dat deze wolf (GW3501m) nooit in Nederland is aangetoond met DNA. Het is de tweede keer dat een Nederlandse wolf zich leek te gaan vestigen in Duitsland. De eerste wolf (GW2667m) – ook een nakomeling van de Noord-Veluweroedel – werd begin dit jaar vastgesteld nabij Fleckertshöhe in Rijnland-Palts.

Territorium op de Utrechtse Heuvelrug

Sinds 8 mei wordt op de Utrechtse Heuvelrug de wolf (GW3237m) waargenomen, op basis van DNA-monsters. De wolf is een nakomeling van de Noord-Veluweroedel en heeft als eerste wolf een territorium in de provincie Utrecht. Zijn DNA is zowel vastgesteld in uitwerpselen als bij schade aan landbouwhuisdieren. Daarom stelt de provincie subsidie beschikbaar voor het plaatsen van wolfwerende rasters. Hiermee kunnen geregistreerde dierhouders – in een ruim begrensd gebied van de Utrechtse Heuvelrug – hun dieren beschermen tegen aanvallen van een wolf.

Toename aantal schademeldingen in enkele regio’s

In een aantal regio’s zoals Noordwest-Veluwe is een toename geweest van het aantal schademeldingen. In de speciale Faunaschade PreventieKit (FPK) wordt advies gegeven over preventieve maatregelen waaronder goede afrastering. Na analyse van bijna duizend schadegevallen (verspreid over Nederland) is gebleken dat er bij 3 procent van de gevallen een raster volgens adviesnorm aanwezig was. In 0,6 procent van deze gevallen zijn er geen gebreken aan het raster geconstateerd.

Schademeldingen bij BIJ12

In de afgelopen periode zijn 127 meldingen van vermoedelijke wolvenschade aan landbouwhuisdieren binnengekomen bij BIJ12. In totaal gaf de DNA-analyse bij 107 meldingen als uitslag dat het om wolvenschade ging. Vier keer werd het DNA van een hond aangetoond. In drie gevallen is er nog geen DNA-uitslag bekend. Bij elf gevallen gaf de analyse geen resultaat. Deze elf meldingen zijn nader beoordeeld op basis van veldbezoek, locatie en schadebeeld. Van deze elf meldingen is na nadere beoordeling geconcludeerd dat in zes gevallen predatie door wolf niet was uit te sluiten.

Binnengekomen meldingen monitoring

In de periode van 1 augustus tot en met 20 oktober 2023 zijn 1.387 meldingen binnengekomen van (vermoedelijke) sporen van wolven. De meldingen werden gedaan bij het Wolvenmeldpunt van BIJ12, waarvan de uitvoering is belegd bij de Zoogdiervereniging. Bij 754 meldingen is op basis van bewijsmateriaal – zoals DNA-onderzoek op bijvoorbeeld een uitwerpsel of beeldmateriaal – duidelijk geworden dat het daadwerkelijk om een wolf ging. Van de overige 633 meldingen kon niet worden vastgesteld of dit een wolf betrof.

Samenwerking

BIJ12 is de organisatie die namens provincies de beleidsuitvoering van het dossier van de wolf verzorgt. Dit heeft onder andere betrekking op monitoring en afhandeling van tegemoetkoming in schade. Dit bericht is tot stand gekomen met medewerking van Zoogdiervereniging (monitoring Wolvenmeldpunt), Wageningen University & Research (DNA-analyses) en het CEwolf-consortium (Centraal-Europese wolvenpopulatie; internationale uitwisseling genetische data).

Meer informatie

• Voortgangsrapportage over de wolf

Tekst en foto: BIJ12, IPO, Zoogdiervereniging en Wageningen University & Research