Paddenstoelen in het voorjaar en vroege zomer; online lezing door Chiel Noordeloos op 26 april

Lezing

Op 26 april organiseert de Nederlandse Mycologische Vereniging een online lezing, waarin Chiel Noordeloos de voorjaarssatijnzwammen zal presenteren en bespreken en daarnaast diverse groepen van andere zwammen die tegen het einde van de lente en aan het begin van de zomer te vinden zijn. 

Voorjaarssatijnzwammen

De sleedoorn en meidoorn in onze bosranden en heggenlandschappen staan in volle bloei, en op de oude zeeklei op dijken, langs wegen en op stadswallen laten de iepen hun dubbeltjes vallen. Dit is het moment waarop Chiel Noordeloos ons in zijn tweede lezing over voorjaarspaddenstoelen inwijdt in de voorjaarssatijnzwammen, die daar dan vaak in groten getale te vinden zijn. Hij zal daarbij niet alleen de verschillende soorten de revue laten passeren, maar ook de bijzondere leefwijze van deze paddenstoelen bespreken.

Voorjaarssatijnzwammen vormen een specifieke relatie met bomen en struiken van ofwel de rozenfamilie (Rosaceae) of de iepenfamilie (Ulmaceae): niet in de vorm van de traditionele mycorrhiza (zwamwortel), maar in een afwijkende en unieke vorm, die balanceert tussen symbiose en parasitisme. Ook de variabiliteit van deze soorten zal worden getoond, met de vragen die dat bij de taxonomen oproept. Naast de min of meer bekende voorjaarssatijnzwammen zal Chiel ook aandacht schenken aan voorjaarssatijnzwammen waarvan de verspreiding en het voorkomen in Nederland minder bekend zijn: de Vroege satijnzwam, de Vroege dennensatijnzwam en de Glimmerige voorjaarssatijnzwam.

Soorten die rond de overgang naar de zomer verschijnen

Verder zal hij nader ingaan op de echte voorjaarssoorten onder de paddenstoelen, zoals de Voorjaarspronkridder. In het Frans heet deze Tricholome de Saint Georges, omdat hij vaak verschijnt rond de naamdag van Sint Joris de drakendoder (23 april). Daarnaast gaat hij in op enkele andere soortgroepen die al in het voorjaar en vroege zomer te vinden zijn, zoals leemhoeden, amanieten, Vroeg eekhoorntjesbrood en diverse houtzwammen.

Plantenparasieten

Het voorjaar is ook de tijd van de plantenparasieten die uit hun winterslaap komen en met hun sporen het frisse groen van hun gastheren gaan infecteren: zo zullen zwammen met prachtige namen als het Vogelkersheksenbezem, Narrentasje en Elzenvlag de revue passeren.

Tekst: Machiel Noordeloos, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Machiel Noordeloos (leadfoto: Harde voorjaarssatijnzwam); Frans Tjallingii; Arnold Grosscurt