Kiezen voor kwaliteit: nieuw keurmerk voor ecologisch bermbeheer

Bermen en groenstroken maken een aanzienlijk deel uit van het Nederlandse landoppervlak. In een steeds intensiever gebruikte omgeving neemt het belang van bermen als leefgebied voor flora en fauna toe. Zeldzame planten en dieren, zoals rood bosvogeltje (een orchidee) en donker pimpernelblauwtje (een dagvlinder) zijn in Nederland soms zelfs alleen uit wegbermen bekend. Ook voor algemene bijen, vlinders en andere natuurwaarden vormen bermen een belangrijke schakel. Alle reden om goed om te gaan met bermen en ze ecologisch te beheren, vindt De Vlinderstichting. Er is al langere tijd vraag naar een goede omschrijving van ecologisch bermbeheer. Wat houdt het in en waar moeten mensen op de trekker rekening mee houden? Dergelijke vragen worden geregeld gesteld aan De Vlinderstichting, bijvoorbeeld vanuit de infrabeheerders in de Green Deal Infranatuur, overheden en aannemers.

In samenwerking met Stichting Groenkeur heeft De Vlinderstichting daarom het Kleurkeur ontwikkeld. In dit keurmerk worden kwaliteitseisen omschreven die een goede uitvoering van ecologisch bermbeheer kunnen waarborgen. Het College van Deskundigen van Stichting Groenkeur stelt de eisen op 17 april vast. Naar verwachting is Kleurkeur dan vanaf medio mei 2019 operationeel. Vooruitlopend hierop maken De Vlinderstichting en Stichting Groenkeur een aantal voorgenomen eisen bekend. Aannemers, loonbedrijven en groenvoorzieners, maar ook opdrachtgevers, kunnen zich daarmee voorbereiden op het Kleurkeur en hoeven niet te wachten tot mei om aan de slag te kunnen.

De volgende uitgangspunten gelden voor de toekomstige Kleurkeur-deelnemers (certificaathouders):

Uitvoering

• Bermen en groenstroken worden gefaseerd gemaaid en het maaisel wordt afgevoerd.
• Klepelen is niet toegestaan in bermen en groenstroken met een hoge biodiversiteitswaarde. In de overige bermen en groenstroken wordt klepelbeheer beperkt.
• Het maaibeheer is flexibel en wordt afgestemd op de weersomstandigheden, waardoor bijvoorbeeld in een laat voorjaar later wordt gemaaid dan in een vroeg voorjaar.
• Geen gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, uitgezonderd voor de beheersing van invasieve exoten en de eikenprocessierups.
• Geen actieve bemesting, evenmin als het toepassen of opslaan van slootmaaisel, bagger, compost of andere gebiedsvreemde organische materialen.

Vakbekwaamheid

• Vakbekwame medewerkers voeren de werkzaamheden uit. Minimaal de helft van het aantal manuren wordt uitgevoerd door medewerkers die beschikken over het persoonscertificaat van de cursus Kleurkeur.
• De Vlinderstichting geeft de cursus Kleurkeur vanaf het voorjaar 2019. Dit certificaat is vijf jaar geldig.

Monitoring

• De certificaathouder brengt de effecten van het gevoerde beheer op flora en fauna in kaart. Aan de monitoring zijn minimumeisen verbonden.

Het volledige document met voorgenomen eisen en veel meer informatie over Kleurkeur is hier te downloaden (pdf: 474 KB).

Tekst: Anthonie Stip, De Vlinderstichting & Frans Pladdet, Stichting Groenkeur
Foto’s: Anthonie Stip & Gerdien Bos