Grindbanken bij Meers tot leven gewekt

De Grensmaas is het enige stukje Maas in Limburg zonder scheepvaart. Ook is bijzonder aan dit traject van 40 kilometer dat de bodem niet bestaat uit zand of klei, maar uit grind. Dat grind werd afgelopen winter door verschillende hoogwatergolven verplaatst. Het resultaat van al dat geweld bij Meers is een nieuwe nevengeul en verse grindbanken met grote waarden.

Langs de Grensmaas wordt grind gewonnen. Zodra de graafmachines er zijn vertrokken, is de hoogwaterveiligheid voor bewoners vervijfvoudigd. Bovendien krijgt de natuur daarna vrij spel. Planten en dieren koloniseren spontaan het gebied en de rivier mag het landschap verder boetseren.

Afgelopen winter waren er meerdere hoogwatergolven in de Grensmaas. Met geweld stroomde het water door de verbrede bedding. Het hoogwater bij Meers blijkt voor een grote verrassing te hebben gezorgd. Grote hoeveelheden grind zijn door het water verplaatst. De netjes aangelegde oever werd hierbij doorsneden, waardoor een meestromende nevengeul was ontstaan. Ook is een deel van een ooibos weggespoeld, deze bomen liggen nu in de nevengeul en op de grindbanken.

Het weggespoelde grind vormt verderop nieuwe, kale grindbanken. Zulke grindbanken vormen een ideaal leefgebied voor pioniers zoals de zeldzame planten polei en riempjes, voor blauwvleugelsprinkhanen en voor kleine plevieren. Het ondiepe, stromende water (met daarin de verspoelde bomen) is een feest voor het leven onder water. Broodnodig ook voor bijzondere vissen als barbeel en kopvoorn die zo’n grindbedding nodig hebben om zich te kunnen voortplanten in deze tijd van het jaar.

Voor de diversiteit van de riviernatuur onder én boven water is het daarom van groot belang dat in het veertig kilometer lange stroomgebied van de Grensmaas deze zogenaamde morfologische processen kans krijgen en dat ze bescherming gaan krijgen.

Tekst: Hettie Meertens, ARK Natuurontwikkeling en David Vertegaal, Sportvisserij Limburg
Foto’s: Avisum; Rob van Schijndel