Spreeuw, Vink en Graspieper talrijkste soorten tijdens EuroBirdwatch 2017 in Nederland
Vogelbescherming NederlandDoor in alle landen tegelijkertijd te tellen kan de vogeltrek goed in kaart gebracht worden. Net zo belangrijk is dat op deze manier duizenden mensen plezier hebben beleefd aan vogels kijken en dat het bijzondere fenomeen van vogeltrek op een aansprekende wijze onder de aandacht wordt gebracht.
Weer bepaalt vogeltrek
Het weer bepaalt in belangrijke mate hoeveel vogeltrek er is. Door de regen was het geen goede trekdag, en trokken er minder vogels dan bij goed trekweer in deze tijd van het jaar verwacht mag worden. Niet alleen het weer ter plaatse bepaalt hoeveel vogels trekken, ook het weer in het herkomstgebied van de trekvogels. Goede omstandigheden voor vogeltrek zijn stijgende luchtdruk, wind uit noordelijke en oostelijke richtingen (wind in de rug dus), helder zicht en geen neerslag. Daarvan was in Noorwegen, Zweden en Denemarken, belangrijk herkomstgebied van onze trekvogels, geen sprake. En komen vogels dan in een situatie met regen en tegenwind, dan staken veel vogels hun trektocht. Op vrijdag 29 september was het weer wel goed en was er veel meer trek.
Hoewel de aantallen aan de magere kant waren, bleef een diepterecord uit. Dat dateert uit 1999, toen de teller bleef steken op iets meer dan 90.000 vogels. Waar vorig jaar de Graspieper nog de verrassende winnaar was, staat nu de Spreeuw weer op nummer 1, net zoals de meeste jaren. Er werden wel veel bijzondere soorten gezien.
De top 10 van Nederland – eindstand 2 oktober 2017
- Spreeuw 77.394
- Vink 24.030
- Graspieper 19.381
- Kievit 16.208
- Grauwe gans 15.317
- Aalscholver 13.752
- Goudplevier 8.074
- Kokmeeuw 7.152
- Smient 5.569
- Kneu 5.163
Spreeuwen
In deze tijd van het jaar kent ons land een recordaantal Spreeuwen. Onze ‘eigen vogels’ die hier gebroed hebben en hun jongen, krijgen gezelschap van Spreeuwen uit Scandinavië en Oost-Europa. Zij zijn naar Nederland gekomen om de winter in hun geboorteland te ontvluchten. Al die Spreeuwen zwerven overdag rond op zoek naar voedsel. Tegen de avond zoeken ze elkaars gezelschap op om in grote groepen te overnachten. Rond de schemering ontstaan dan grote spreeuwenwolken die door de lucht dansen. Een natuurfenomeen dat je moet zien! Over enkele weken trekt een gedeelte van de Spreeuwen weg om elders de winter door te brengen, zoals bijvoorbeeld in Engeland.
Veel Smienten
Opvallend is ook het grote aantal Smienten dat geteld is. De Smient wordt ook wel fluiteend genoemd naar zijn fluitende roep. Smienten komen vanuit Scandinavië en Siberië naar Nederland om te overwinteren. Een aanzienlijk deel van de Noordwest-Europese populatie overwintert hier: het zijn er honderdduizenden. Vanaf eind september arriveren grote aantallen Smienten in ons land en dat is terug te zien in de telling. In oktober en november arriveren de meeste Smienten.
Bijzondere waarnemingen
Dit jaar viel vooral het grote aantal waarnemingen op van bijzondere vogelsoorten, zoals 5 Visarenden, 1 Vale pijlstormvogel, 1 Velduil, 4 Roodkeelpiepers, 1 Porseleinhoen, 1 Draaihals, 1 Kuifaalscholver, 1 Roerdomp, 1 Roze spreeuw, 5 Bladkoningen, 1 Ortolaan en 1 Bokje.
Vogelbescherming Nederland coördineert net als elk jaar de Nederlandse telling. Deze gegevens gaan naar de partnerorganisatie in Slowakije, die een overzicht maakt van de vogeltrek in heel Europa. De EuroBirdwatch is een initiatief van BirdLife International, de wereldwijde organisatie voor de bescherming van vogels waarvan Vogelbescherming Nederland partner is.
Kijk voor meer informatie ook op de speciale pagina van de Vogelbescherming.
Tekst: Vogelbescherming Nederland
Foto's: Arnold van Kreveld en Jouke Altenburg, beiden Vogelbescherming Nederland