De groei van planten krijgt een extra impuls door de zeer hoge temperaturen. De berk is één van de boomsoorten die vijftig jaar geleden vooral in de tweede helft van april in bloei en blad kwamen, maar dit jaar zal dat al bijna twee weken vroeger zijn, net als het gemiddelde van de afgelopen 15 jaar. Nu komen in het zuiden van Nederland de eerste berken al in bloei en geven daarbij pollen af. Het LUMC in Leiden registreerde op 23 maart het eerste berkenpollen in de pollensampler op het dak van het ziekenhuis. Ook het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond trof afgelopen dagen het eerste berkenpollen in de pollensampler aan. De berkenpollenconcentraties zijn nog laag, maar hooikoortspatiënten die gevoelig zijn voor berkenpollen kunnen vanaf nu hooikoortsklachten ervaren. Ook de Pollenplanner op Allergieradar.nl geeft aan dat vanaf 31 maart het hooikoortsseizoen in de zuidelijke helft van het land begint. Het duurt volgens de berekeningen van de Pollenplanner tot 5 april voordat in het hele land het berkenpollenseizoen begonnen is. Door de ietwat lagere temperaturen in het noorden loopt de ontwikkeling in de natuur iets achter ten opzichte van het zuiden.
Hoge concentraties berkenpollen
De periode waarin de grootste kans op hoge berkenpollenconcentraties zich kunnen voordoen begint in het zuiden op 7 april en in het noorden pas op 15 april. Op dat moment is het piekseizoen van het berkenpollen in het zuiden al weer voorbij. In het noorden duurt dat tot 26 april. Naar verwachting eindigt het berkenpollenseizoen in het zuiden van Nederland rond 27 april en in het noorden rond 5 mei. Voor hooikoortspatiënten die naast een berkenpollenallergie ook een graspollenallergie hebben lijkt volgens de Pollenplanner het einde van het berkenpollenseizoen naadloos over te lopen in het begin van het graspollenseizoen.
Klachtenniveau Allergieradar.nl loopt op
De hooikoortspatiënten die via Allergieradar.nl hun klachtenniveau doorgeven op een schaal van 1 (geen klachten) tot 10 (maximale klachten) geven een gemiddelde score van ruim 7 aan. Deze klachten kunnen naast berkenpollen ook pollen van andere soorten als oorzaak hebben. Het LUMC trof de afgelopen week pollen van hazelaar, els, cypres-familie, iep, populier, es, wilg en haagbeuk aan in de pollensampler. Het bloeiseizoen van hazelaar en els loopt ten einde, maar vooral de pollenconcentraties van populier en es waren relatief hoog. Vooral van de es vermoeden we dat die meer een veroorzaker van hooikoortsklachten is dan tot nu toe gedacht. Wat momenteel niet helpt is dat de luchtkwaliteit in Nederland matig en vooral in de Randstad onvoldoende tot slecht is.
Ontwikkeling berken in beeld met de GrowApp
De ontwikkeling van berken is sinds vorige week ook vast te leggen met en te volgen op GrowApp.today. Door regelmatig een foto vanaf dezelfde plek in dezelfde richting te maken, kunt u met de GrowApp een animatie van de ontwikkelingen in de natuur maken. De berk is één van de zes soorten waar we speciale aandacht voor vragen. Als u ook de ontwikkeling van de berk wilt vastleggen met de GrowApp, vragen we u om na het maken van de foto #birch toe te voegen in het omschrijvingveld. Hierdoor is de animatie makkelijk terug te vinden. Dit kan door in het filter linksboven in de site de berk te selecteren. U ziet dan gelijk alle plaatsen waar berken gevolgd worden. De foto’s worden door Wageningen University gebruikt om het verloop van het groeiseizoen op verschillende plaatsen in kaart te brengen. De GrowApp is te downloaden via GrowApp.today of rechtstreeks via de Playstore of de Appstore.
Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University en Letty de Weger, Leids Universitair Medisch Centrum
Foto: Arnold van Vliet (leadfoto: berk)