Amerikaanse nerts zal zich niet in Nederland vestigen

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging [land] op [publicatiedatum]

Het is onwaarschijnlijk dat de in Nederland voorkomende Amerikaanse nertsen zich in de nabije toekomst zullen uitbreiden tot een levensvatbare, zich voortplantende populatie. Dit concluderen onderzoekers Jasja Dekker en Tim Hofmeester in het laatste nummer van Lutra, het wetenschappelijke tijdschrift van de Zoogdiervereniging.

De Amerikaanse nerts (Neovison vison) is een Noord-Amerikaanse marterachtige die sinds de jaren 1920 in Europa gehouden wordt voor zijn vacht. Sinds 1958 wordt de soort in Nederland in het wild aangetroffen. De Amerikaanse nerts komt meer voor in gemeenten waar veel nertsfokkerijen aanwezig zijn. De grootste gevonden afstand tussen een waarneming van een wilde nerts en de dichtstbijzijnde gemeente met een fokker was 45 kilometer.

Op 16 dieren, gevangen door muskusrattenvangers, werd een post mortem-analyse uitgevoerd. Een aantal magen van dieren was geheel leeg, maar in de gevulde magen werden resten gevonden van amfibieën, vogels en kleine zoogdieren. Er werden geen aanwijzingen voor voorplanting gevonden: geen van de 13 onderzochte vrouwelijke dieren vertoonde littekens op de placenta, een verdikte uterus of tekenen van lactatie, en slechts één van de drie mannelijke dieren was in de seksueel actieve fase.

Overigens werd naar aanleiding van dit onderzoek één melding gedaan van voortplanting in het wild: natuurfotograaf Arie Ouwerkerk fotografeerde in de Peel een vrouwtje dat een jong in haar bek vervoert. Deze foto siert de cover van dit nummer van Lutra.

Analyse van de koolstof- en stikstofisotopen van nagels en tanden van de nertsen liet zien dat de onderzochte dieren slechts korte tijd in het wild verbleven tot ze gedood werden: de ratio’s van de twee isotopen leken in de meeste gevallen sterk op die van de isotopen van tien referentiedieren van een nertsenfarm. Een volwassen vrouwtje had isotoopwaarden in de tanden die afweken van die van de dieren van de fokkerij, en is daarom mogelijk in het wild geboren. Hoewel een van de onderzochte dieren langer in het wild aanwezig was en daar zelfs mogelijk geboren was, concluderen de auteurs dat de meeste in het wild gevonden dieren ontsnapte dieren zijn, die kort in het wild verblijven en veelal als jong dier worden gevangen door muskusrattenbestrijders.

Het lijkt erop dat waarnemingen van wilde Amerikaanse nertsen in Nederland bestaan uit steeds nieuwe ontsnappingen die als “gewenste bijvangst” door de intensieve muskusrattenbestrijding worden weggevangen, en dat het bestaan of toekomstige vestiging van een wilde, voortplantende populatie onwaarschijnlijk is. Het voornemen van de Rijksoverheid om op termijn de kweek van nertsen te verbieden, zal daarnaast de kans op verdere ontwikkeling van de populatie verkleinen.

Tekst: Jasja Dekker en Tim Hofmeester, Zoogdiervereniging
Foto's: Brendan Lally; Arie Ouwerkerk