Watermonster verraadt watermonster
Stichting RAVONBericht uitgegeven door Stichting RAVON [land] op [publicatiedatum]
De grote modderkruiper is na 20 jaar teruggevonden in het Drentsche Aa-gebied. Een enkele boswachter wist zich nog wel te herinneren dat de grote modderkruiper zo'n 20 jaar geleden in het stroomgebied van de Drentsche Aa voorkwam. Sindsdien bleven de pogingen om de vis aan te treffen altijd zonder resultaat. Op basis van DNA-onderzoek kon worden aangetoond dat de soort gelukkig nog steeds in het gebied voorkomt.
Wateren in de oude overstromingsvlakten van de Drentsche Aa vormen van oudsher een leefgebied van de grote modderkruiper. Boswachter Arjen de Vroome van Staatsbosbeheer kwam de dieren hier vroeger wel tegen. Inmiddels is het alweer zo’n 20 jaar geleden dat hij de dieren aantrof. Afgelopen jaren bleven verschillende zoekacties zonder resultaat. Om vast te stellen of de soort na al die jaren nog steeds aanwezig is in het gebied, zijn de handen ineengeslagen. Stichting RAVON, Waterschap Hunze en Aa’s, Staatsbosbeheer, provincie Drenthe en Nationaal park Drentsche Aa werken samen aan een nauwkeurige inventarisatie van de soort. Het doel hiervan is om een goed beeld te krijgen van eventuele nog aanwezige populaties en de kwaliteit van hun leefgebied. Omdat de soort moeilijk te vinden is met gangbare methoden als het schepnet en electrovisserij wordt gebruik gemaakt van de nieuwe Environmental-DNA methode waarbij watermonsters onderzocht worden op DNA sporen van een soort.
En met succes! DNA van de grote modderkruiper bleek aanwezig in 3 van de 50 genomen watermonsters die genomen waren op plaatsen met geschikt leefgebied. Hiermee wordt onderstreept dat de soort zeldzaam is in het Drentsche Aa-gebied. De volgende stap was het vangen van dieren om te kijken naar de populatieopbouw. Tijdens het eerste veldbezoek werden in een sloot waar DNA van de soort werd aangetroffen twee volwassen grote modderkruipers gevangen: een mannetje en een vrouwtje. De komende twee jaren wordt er verder ingezoomd op deze populatie en worden de andere locaties waar DNA van de soort aangetroffen is ook onderzocht.
Dat de grote modderkruiper nog in het Drentsche Aa-gebied voorkomt geeft hoop. Het Waterschap Hunze en Aa’s, provincie Drenthe en Staatsbosbeheer zijn volop bezig om de moerassen langs de Drentsche Aa te herstellen. Deze vormen in potentie geschikt leefgebied voor de grote modderkruiper. Hopelijk wordt de grote modderkruiper de komende jaren op nog meer plekken in het gebied vastgesteld. Daarbij is het van belang dat deze populaties groot genoeg zijn om deze moerassen in de loop van de tijd te koloniseren. De eerste prioriteit is om het leefgebied van de soort rondom de drie vastgestelde locaties optimaal in te richten en te beheren voor de grote modderkruiper zodat deze populaties veilig gesteld worden voor de toekomst.
Tekst: Arthur de Bruin, RAVON; Melchior Leutscher & Peter Paul Schollema, Waterschap Hunze en Aa’s; Arjen de Vroome, Staatsbosbeheer, Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa; Karin Uilhoorn, Provincie Drenthe
Foto's: Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa