Laagveen gaat weer trillen
Bericht uitgegeven op [publicatiedatum]
De natuur in zeven waterrijke natuurgebieden van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer krijgt een geweldige impuls. Verschillende overheden hebben 13,5 miljoen euro beschikbaar gesteld om de leefomstandigheden voor zeldzame planten en dieren te verbeteren. De grootste bijdrage (4,2 miljoen) komt van de Europese Unie.
Het gaat om het natuurherstelproject ‘New Life for Dutch Fens’. Het project heeft betrekking op zes gebieden van Natuurmonumenten: Oostelijke Vechtplassen, De Wieden, Botshol, Naardermeer en Nieuwkoopse Plassen & De Haeck en het Wormer- en Jisperveld en op twee gebieden van Staatsbosbeheer: de Rottige Meenthe & Brandemeer en het zuidelijke deel van de Oostelijke Vechtplassen. Met de maatregelen worden de omstandigheden voor flora en fauna hersteld die van oudsher thuishoren in het laagveengebied. Denk hierbij aan karakteristieke open wateren met kranswieren, krabbenscheer en fonteinkruiden, maar ook trilvenen en blauwgraslanden en soorten als grote vuurvlinder, Noorse woelmuis en gevlekte witsnuitlibel. Ook verscheidene moerasvogelsoorten zoals zwarte stern, grote karekiet, rietzanger, snor en purperreiger profiteren van het herstel.
Achteruitgang van laagveensoorten keren
Laagveengebieden zijn karakteristiek voor het Nederlandse (polder)landschap. Van oudsher trad hier als gevolg van turfwinning verlanding op. Hierbij ontwikkelde open water zich geleidelijk weer tot land. Omdat turfwinning tegenwoordig niet meer wordt gedaan komen veel zeldzame en bedreigde plant- en diersoorten in het gedrang. Nederland heeft een Europese verantwoordelijkheid om bedreigde plant- en diersoorten te beschermen. Met het grootschalige laagveenherstelproject wordt dit tij gekeerd.
Maatregelen
Om de gebieden te herstellen tot laagveen worden bossen en houtopslag in veenmosrietlanden, galigaanmoeras en trilvenen verwijderd. Verzuurd rietland wordt geplagd en petgaten worden gegraven. Dit is noodzakelijk om het veenlandschap te verjongen, zodat het voor laagveengebied kenmerkende proces van verlanding kan blijven doorgaan. Naast werkzaamheden ‘op het land’ worden ook ‘natte’ maatregelen genomen, namelijk baggeren en omleggen van watergangen. Zo wordt de waterkwaliteit verbeterd. In de gebieden wordt nauw samengewerkt met partners zoals provincies en gemeenten.
Het project New Life for Dutch Fens omvat circa 13,5 miljoen euro, waaraan de Europese Commissie 4,2 mln bijdraagt uit het ‘LIFE+Nature’-budget. Naast de Europese Commissie leveren ook het ministerie van Economische Zaken, de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Overijssel en Utrecht en het waterschap Amstel, Gooi en Vecht belangrijke financiële bijdragen. Het project start 1 juli en loopt tot eind 2018. De uitvoering in het veld start vanaf 2014.
Over natuur en LIFE
Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer maken zich al meer dan 100 jaar hard voor het behoud en beheer van natuur en de binding van mensen met natuur. Recent ontvingen de natuurorganisaties vanuit het Europese LIFE-programma een bijdrage voor het herstellen van zeldzame ‘blauwe’ natuur in Brabant, waar de blauwgraslanden onder meer het leefgebied vormen voor een bijzondere blauwe vlinder: het pimpernelblauwtje ofwel Blues in the Marshes. Ook ontvingen natuurorganisaties een bijdrage voor het herstel van de dynamiek in de Hollandse kustzone (Dutch Dune revival; in diverse duingebieden: Kennemerland, Voornes duin en de Duinen van Goeree), voor herstel en behoud van het Fochteloëerveen, een voor kraanvogel belangrijk hoogveengebied genaamd Dutch crane resort, voor heideherstel in het Dwingelderveld en voor het herstel van het grensoverschrijdende Dommeldal. Dit laatste project werd begin juni bekroond met de Europese ‘Best LIFE Nature project Award’.
Bron: Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer
Foto's: Ralph Verdonschot; Diane Appels