Plantensporen in het ijs
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op [publicatiedatum]
Even leek het er opnieuw in te zitten: schaatsen op natuurijs. Want ‘Als het kan, dan moet het’, zoals een tv-documentaire over schaatskoorts deze week treffend aangaf. Nu zit het er dus even niet in, maar wie eerder wel het ijs op ging kwam wellicht een vreemd soort stronken tegen.
De schaatsfilm schetste een sfeerbeeld waarin ook de natuurbeleving van het schaatsen een duidelijke plek kreeg. Het ‘gaan waar nog geen sporen zijn’. Schaatssporen wel te verstaan, want diersporen zijn daar juist wel. Vooral als er een dun laagje sneeuw ligt. Plantensporen zijn er minder, maar toch kom je op de schaats soms wonderlijke plantaardigheden tegen. Ook hier slechts een ‘spoor’ van het geheel. De groengele dikke ‘stronk’ op onderstaande foto is zoiets. Een gevaarlijk obstakel, met mooie structuur, maar wat is het eigenlijk?
Wortelstokken van Gele plomp (Nuphar lutea), daar gaat het hier om. Normaal gesproken diep onder water en onttrokken aan het zicht. Soms losgeslagen en drijvend aan de oppervlakte. Of vastgevroren in het ijs. De link met de grote groene drijfbladeren aan lange flexibele bladstelen is dan moeilijk te maken. Laat staan met de ronde gele bloemen. Toch zijn het allemaal onderdelen van dezelfde plant. Elk met hun specifieke functie in voedselvoorziening of voortplanting. Waar je een heel veld Gele plompen ziet drijven, heb je dus vaak maar te maken met een beperkt aantal planten. Wat je ziet op de wortelstok zijn de lidtekens van de stengels. De wortelstokken zorgen ervoor dat al die drijvende plantendelen met elkaar verbonden blijven en zo in onderlinge samenhang hun functies kunnen vervullen. En dat ze verankerd blijven in de bodem van sloot of plas.
Als het goed is tenminste. Want regelmatig komen delen van de wortelstokken omhoog naar de oppervlakte. En vriezen vast in het ijs. Maar met de temperatuur van de komende dagen is dat weer snel verleden tijd.
Tekst en foto: Wout van der Slikke, FLORON