Gemiddelde noordse stormvogel heeft 24 stukjes plastic in maag

De afname in de hoeveelheid plastic die wordt aangetroffen is statistisch significant, maar verloopt langzaam. De politieke doelstelling voor de lange termijn is dat hoogstens 10% van de stormvogels meer dan 0,1 gram plastic in de maag mag hebben. Dankzij de voortdurende inspanningen van vele vrijwilligers konden in de jaren 2014 tot en met 2018 in totaal 115 noordse stormvogels worden verzameld. Op dit moment komt 43% van de 115 vogels uit boven de grenswaarde van 0,1 gram plastic in de maag. Bijna alle magen (93%) bevatten wel iets van plastic. De ‘gemiddelde’ stormvogel langs onze kust vliegt op dit moment rond met ongeveer 24 stukjes plastic in de maag, met een gewicht van 0,26 gram. Deze resultaten staan beschreven in een nieuw rapport over de monitoring van plastics in de magen van noordse stormvogels die aanspoelen op de Nederlandse kust. De hoeveelheid plastic in de magen is een graadmeter die wordt gebruikt in Nederlands en Europees beleid.

Representatieve maag

De maaginhoud van stormvogel NET-2018-010 geeft een redelijk representatief beeld van de maaginhouden van noordse stormvogels langs de Nederlandse kust. Met 38 stukjes plastic ligt dit voorbeeld qua aantallen boven het landelijk gemiddelde, maar het totaal gewicht aan plastic ligt met 0,23 gram enigszins onder het gemiddelde van 0,26 gram in Nederland van 2014 tot 2018.

Betrouwbare graadmeter

De betrouwbaarheid van de stormvogelgraadmeter kan goed worden geïllustreerd aan de hand van de trends in de aparte leeftijdsgroepen in de metingen van gestrande stormvogels sinds het begin van het onderzoek in 1979. Jongere stormvogels (blauwe cirkels in de figuur) hebben gemiddeld meer plastic in de maag dan volwassen vogels (de rode driehoeken). Omdat de patronen in deze beide groepen elkaar goed volgen, kan het graadmetersysteem gebruik maken van alle gecombineerde gegevens van alle stormvogels (de grijze ruiten in de grafiek; daarin ook vogels van onbekende leeftijd). De grafiek toont de afname in het percentage stormvogels dat meer dan 0,1 gram plastic in de maag heeft.

De toekomst voorspellen?

Op basis van jaarlijkse gegevens van het percentage stormvogels met meer dan 0,1 gram plastic in de maag tussen 2002 en 2018 (rode cirkels in de grafiek), kan een modelmatige voorspelling worden gedaan van de toekomstige ontwikkelingen (blauwe cirkels). Het huidig model voorspelt dat de ecologische doelstelling van minder dan 10% van de stormvogels met meer dan 0,1 gram plastic kan worden bereikt rond het jaar 2049. Dat vereist wel dat verdergaande maatregelen en maatschappelijke bewustwording worden voortgezet in het huidige tempo. We kunnen niet achterover leunen en denken dat het nu wel goed komt.

Tekst: Jan Andries van Franeker, Wageningen Marine Research
Foto en figuren: Wageningen Marine Research