Voorjaarsregen brengt Roest

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

Het droge weer heeft momenteel plaatsgemaakt voor druilerig en koel voorjaarsweer, net op het moment dat bomen en struiken bloeien en in een fris nieuw en nog zacht bladerdek staan. Het ideale weer voor een aantal zeer opvallende roesten, zoals Peer-jeneverbesroest, om te verschijnen op jeneverbessen.

Al eerder zijn er twee Natuurberichten verschenen over de Jeneverbes-Perenroest Gymnosporangium sabinae (de officiële naam is nu Peer-jeneverbesroest) die momenteel in tuinen en parken zijn zeer opvallende oranje vruchtlichamen laat zien.

Net als de verwante soorten overwintert deze roest in opvallend verdikte takken van jeneverbessen, in het geval van deze specifieke soort op gekweekte jeneverbessen. Met het vochtige weer momenteel is Peer-jeneverbesroest hier en daar massaal te vinden. De oranje vruchtlichamen verschijnen slechts gedurende enkele dagen. In deze korte periode produceren ze heel veel zogenaamde teliosporen. In het geval van de Peer-jeneverbesroest groeien ze op de bladeren van de Peer uit als bloedrode vlekken. Aan het eind van de zomer verschijnen aan de onderkant van het blad uiteindelijk vreemde, uitstekende “pootjes” die een ander soort sporen produceren, de zogenaamde aeciasporen.

Behalve de Peer-jeneverbesroest zijn er nog vier soorten bekend waarvan het voorjaarsstadium vooral op de wilde Jeneverbes (Juniperus communis) voorkomt, en het zomerstadium op de bladeren van onder andere Lijsterbes, Meidoorn en Appel.

Deze soorten worden zeer zelden gemeld. Toch zijn ze hoogstwaarschijnlijk op verschillende plaatsen in Nederland aanwezig. Hoewel de soorten microscopisch gecontroleerd moeten worden, zou het aardig zijn inzicht te krijgen in waar populaties Gymnosporangiumsoorten op onze inheemse Jeneverbes voorkomen.
Let er dus eens op in de komende dagen en meldt uw vondst op Waarneming.nl of Telmee.nl. Liefst met een foto van het vruchtlichaam.

Tekst en foto’s: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Gedicht: Bernhard de Vries