Onderduikers
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op maandag 19 april 2010
Eerder dit jaar hebben we in diverse natuurberichten gekeken naar verschillende levensvormen van planten: hoe passen zij zich aan de moeilijke periode in de jaarcyclus aan? Allerlei hydrofyten, waterplanten, duiken letterlijk weer op in de maand april, nadat ze een winter lang ondergedoken waren.
Kikkerbeet (Hydrocharis morsus-ranae) is een algemene waterplant van luwe wateren. Met mini-waterleliebladen drijft hij aan de oppervlakte, terwijl het vrij uitgebreide wortelstelsel in het water hangt. De planten vormen met tal van uitlopers, waaraan zich nieuwe planten ontwikkelen, drijvende plaggen. In de herfst sterven de bladeren en stengels af en worden circa één centimeter lange, zetmeelrijke overwinteringsknoppen (turionen) gevormd, die de moederplant loslaten en naar de bodem zinken. Water heeft de grootste dichtheid bij vier graden Celcius. Water van deze temperatuur zakt af naar de bodem waardoor de turionen dus in een qua temperatuur gunstige zone verblijven. Bovendien worden ze vaak bedekt door bijvoorbeeld herfstbladeren die in het water beland zijn en naar de bodem afzakken. In het voorjaar vouwen de turionen zich uit, stijgen weer naar de oppervlakte en ontwikkelen zich tot nieuwe planten.
Er zijn meer hydrofyten die turionen vormen, bijvoorbeeld vederkruiden (Myriophyllum spec.), blaasjeskruiden (Utricularia spec.) en fonteinkruiden (Potamogeton spec.). Op Wikipedia is een fraaie foto van een karakteristiek turion van Gekroesd fonteinkruid te zien.
Tekst en foto's: Gertie Papenburg, FLORON