Dikkopjes

Thymelicus sylvestris. Geelsprietdikkopje, man Geelsprietdikkopje (Bron: Marijke Verhagen, Saxifraga)

Dikkopjes zijn kleine dagvlinders die een naar verhouding grote kop hebben. Ze hebben wel wat weg van nachtvlinders. Bij dagvlinders eindigen de voelsprieten echter altijd in een knop, en staan de vleugels in rust meestal omhoog, vlak tegen elkaar aan geklapt. Bij nachtvlinders zijn de vleugels over elkaar heen geklapt. Dikkopjes vliegen ook met een snelle vleugelslag, net als veel nachtvlinders.
Er zijn drie dikkopjes waar we binnen het Natuurkalenderproject naar kijken:

Herkenning

Het Geelsprietdikkopje is van het Zwartsprietdikkopje te onderscheiden door de geelbruine onderkant van de sprietknop, die bij het Zwartsprietdikkopje zwart is. De bovenkant van de sprietknop is bij zowel Zwart- als Geelsprietdikkopje donker!
Het Groot dikkopje heeft wat meer tekening op de bovenzijde en de mannetjes hebben een dikke zwarte streep met geurschubben. Ook de mannetjes van Zwart- en Geelsprietdikkopje hebben dit, maar dan een veel dunnere streep. Deze geurschubben geven een geur waarmee ze vrouwtjes lokken.
Al deze drie soorten dikkopjes zijn vrij algemeen in allerlei graslanden waarin wat structuur en soortenrijkdom zit. De overige soorten dikkopjes die in Nederland voorkomen zijn veel donkerder of veel meer gevlekt aan de bovenzijde.

Thymelicus lineola. Zwartsprietdikkopje Zwartsprietdikkopje (Bron: Henk Bosma, De Vlinderstichting)

Vliegtijd

Het Zwartsprietdikkopje en het Geelsprietdikkopje vliegen vanaf half juni, het Groot dikkopje begint iets eerder te vliegen: vanaf begin juni. Bij het Geel- en Zwartsprietdikkopje overwintert het ei met daarin de reeds ontwikkelde rups. Het ei zit in de bloeiaar of bladschede van het gras. Rond april komt dit ei uit, en in de voorzomer ontwikkelt de rups zich verder. Bij het Groot dikkopje is het de rups die overwintert.
Alle deze drie soorten dikkopjes vliegen in één generatie, de vliegperiode loopt tot eind augustus/begin september.

Ochlodes faunus. Groot dikkopje, vrouw Groot dikkopje (Bron: Jan van der Straaten, Saxifraga)