Vrijwilliger in beeld: Leo Jalink – 50 jaar paddenstoelenonderzoek
BLWG, FLORON, Nederlandse Mycologische VerenigingLeo Jalink uit Oegstgeest inventariseert al bijna vijftig jaar paddenstoelen in de duinen tussen Den Haag en Zandvoort, maar hij komt ook op Texel en Goeree. De duinen blijken rijk aan paddenstoelen, met soorten die veelal enkel daar voorkomen. Hij ontdekte deze rijkdom tijdens zijn studie biologie. “Je hebt hier een aaneenschakeling van landschappen: vanaf de eerste duinenrij tot de binnenduinen met telkens meer structuur. Van open duin met Helm (Calamagrostis arenaria) vlak aan zee via duingraslanden en duinstruwelen met Duindoorn (Hippophae rhamnoides) en Meidoorn (Crataegus) tot duin- en buitenplaatsbossen. Ook is er een grote afwisseling in nat-droog en kalkrijk-kalkarm”. Jarenlang was er weinig belangstelling voor duinpaddenstoelen. Dat was jammer. ”Door het Paddenstoelenmeetnet Zeereep is die belangstelling toegenomen en wordt de soortenrijkdom steeds zichtbaarder.”
Leo coördineert al meer dan twintig jaar het wasplatenmeetnet in de Amsterdamse Waterleidingduinen, waarin ongeveer 25 vrijwilligers in ruim vijftig telvakken wasplaten en graslandpaddenstoelen tellen. “Wasplaten zijn belangrijke indicatoren voor goed beheerde duingraslanden, omdat ze niet tegen bemesting en verruiging kunnen. Door langjarige monitoring kun je ontwikkelingen volgen en vertalen naar beheermaatregelen.”
De mooiste duinpaddenstoel voor Leo is de Peperbus (Myriostoma coliforme), een zuidelijke soort die in kalkrijke duinen voorkomt van Portugal tot Nederland. “Het is een aardster, een groep die mijn bijzondere interesse heeft.” Maar meer nog dan naar bijzondere soorten kijkt Leo naar belangrijke habitats. “Natte duinvalleien zijn van groot belang, omdat er een aantal bijzondere aan Kruipwilg (Salix repens) gebonden soorten voorkomt. Ook duindennenbossen vormen een uniek habitat, omdat ze vanwege de betere buffering van de bodem een refugium vormen voor paddenstoelen die in naaldbossen in het binnenland verdwenen zijn.”
“Voor paddenstoelenliefhebbers zijn de duinen een eldorado waar je het hele jaar onderzoek kunt doen. In het voorjaar heb je de soorten van meidoornstruwelen, in de zomer en vroege herfst vragen de buitenplaatsbossen alle aandacht, waarna in oktober de duinloofbossen en -dennenbossen volgen en ten slotte zijn er van november tot diep in de winter paddenstoelen te vinden in de openduinvegetaties van het grijze en witte duin. Dus kom genieten van de paddenstoelenpracht van onze duinen.”
Florabalans
Leo Jalink is geïnterviewd ter gelegenheid van het nieuw verschenen tijdschrift Florabalans (pdf: 5,5 MB). Dit is een gezamenlijke uitgave van FLORON, NMV en BLWG om de trends binnen de florasoortgroepen te belichten. Deze editie staat in het teken van kust en duin.
Meer informatie
Tekst: Alfons Vaessen
Foto's: Alfons Vaessen (leadfoto: Peperbus (Myriostoma coliforme), de favoriete paddenstoel van Leo Jalink); Cora van der Plaats; FLORON