Natuurjournaal 12 september 2024

De hop is een markante verschijning. Met de grote kam op zijn kop, zijn lange dunne snavel en zwart-witgestreepte vleugels en staart is hij met geen enkele andere vogelsoort te verwarren. Hij dankt zijn naam aan zijn baltsroep in de broedtijd, die klinkt als ‘hoep, hoep’. Een vliegende hop oogt een beetje als een vlinder. Tot 1925 was de hop een broedvogel in Nederland. Tegenwoordig doet hij alleen in het voor- en najaar ons land even aan, al is er sinds 2010 een kentering gaande. Vrijwel jaarlijks worden nu weer territoriale hoppen gemeld. De afgelopen jaren waren er ook meerdere succesvolle broedgevallen, waaronder in 2022 in het Leenderbos. Je kan de hop goed waarnemen wanneer hij voedsel zoekt. Dat doet hij graag in grasveldjes waar het gras niet al te lang is. De vogel is voornamelijk op de grond te vinden, op zoek naar wormen, slakken en insecten.

Dezelfde naam, maar een compleet andere soort, is de hop uit het plantenrijk. De van oorsprong Germaanse naam ‘Hoppe’ is waarschijnlijk afgeleid van het Duitse woord ‘heben’ (opheffen), omdat de plant zich met zijn windende stengel de hoogte in werkt. Hop is altijd rechtswindend en kan zonder steuntje niet omhoogkomen. Daarom groeit deze slingerplant over andere struiken en bomen. Hop is vooral bekend om zijn ‘bellen’ die je vaak op etiketten van bier ziet staan. Deze bellen verschijnen na de bloei aan de vrouwelijke planten. De mannelijke bloemen vallen veel minder op: zij hebben geen bellen en zijn snel uitgebloeid. In Nederland en in het grootste deel van Europa komt hop in het wild voor, maar door het gebruik voor bier is de plant wereldwijd verspreid geraakt. Hop werd ook veel gebruikt tegen allerlei kwalen, zoals slapeloosheid, hoofdpijn en blaasontsteking.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Tom Heijnen, Saxifraga; Ed Stikvoort, Saxifraga