Zeldzame marters veroveren Amsterdam

De eerste melding van een boommarter in Amsterdam was een mannetje in 1987, helaas aangereden door een auto. Het duurde maar liefst 17 jaar, tot 2004, voordat een nieuwe boommarter werd gemeld. Weer een verkeersslachtoffer, maar vlak daarna kwamen nieuwe meldingen: in 2004 en 2009. Nog eens twee jaar later werd de eerste levende boommarter gezien. Het dier werd overdag net ten westen van Amsterdam gefotografeerd in het Bijenpark in de Osdorper Binnenpolder. Sindsdien is de boommarter een vaste bewoner van Amsterdam. Jaarlijks worden één of twee dieren dood gereden, maar levende boommarters worden ook steeds vaker gemeld. Soms door wandelaars met een mobieltje, maar ook dankzij het gebruik van wildcamera’s.

Het gebruik van wildcamera’s is de laatste jaren sterk toegenomen. Zowel professionele onderzoekers en vrijwilligers als andere nieuwsgierige Amsterdammers maken tegenwoordig gebruik van deze techniek. Het blijkt dè methode om boommarters te vinden. In vrijwel alle Amsterdamse natuurgebieden blijkt de boommarter rond te lopen. De laatste ontdekking komt uit het het Geuzenbos. Op 17 maart 2017 werd in dit deel van het Westelijk Havengebied Amsterdam een boommarter gefotografeerd. Daarmee is de boommarter nu bekend uit echt alle (uit)hoeken van Amsterdam.

In het kielzog van de boommarter worden sinds kort ook steenmarters gemeld. De soorten hebben een vergelijkbaar uiterlijk, maar de steenmarter heeft kleinere oren, een lichte ondervacht en meestal een witte, gevorkte keelvlek. De eerste zekere steenmarter van Amsterdam werd dood gevonden op 4 juli 2011 in een middenberm in stadsdeel Nieuw-West. Een jong mannetje, dat mogelijk op zoek was naar een territorium. Ook in 2012 en 2013 werden er in Amsterdam dode steenmarters gemeld, waarna het weer stil werd rond de soort. Tot juni 2016, toen verscheen twee maal een steenmarter voor de wildcamera die in het Schinkelbos hing. Afgelopen januari werd weer een steenmarter gefotografeerd in het Schinkelbos en in het naastgelegen Amsterdamse Bos. Na de wezel, hermelijn, bunzing en boommarter lijkt nu ook de steenmarter een vaste bewoner van Amsterdam. Geert Timmermans, de stadsecoloog van Amsterdam, is benieuwd naar de volgende martersoort: misschien wordt het de otter. Vanuit het Naardermeer is Amsterdam slechts een kleine stap!

NEM Verspreidingsonderzoek Bunzing & Boommarter

In 2016 is het NEM Meetnet Verspreidingsonderzoek Bunzing & Boommarter (BuBo) van start gegaan. Dit onderzoek richt zich op het in beeld brengen (letterlijk) van bunzing en boommarter in ‘witte gebieden’: gebieden waar beide soorten wel kunnen voorkomen, maar tot op heden niet zijn aangetroffen. Door op strategische locaties wildcamera’s te plaatsen, hopen wij met de hulp van een grote groep enthousiaste vrijwilligers een beter beeld te krijgen van de verspreiding van de bunzing en boommarter in Nederland en op termijn hopelijk ook de trend in verspreiding (gaan deze soorten voor- of achteruit).

Een overzichtsartikel over het voorkomen van de boommarters in Groot-Amsterdam is deze maand verschenen in Marterpassen (pdf; 1,2 MB) van de Boommarterwerkgroep Nederland.

Tekst: Maurice La Haye, Zoogdiervereniging, Edo Goverse, RAVON & Geert Timmermans, Gemeente Amsterdam
Foto: NEM BuBo (leadfoto: meest recente waarneming van een boommarter in Amsterdam (Geuzenbos))